LdP-Esperanta vortaro

 

Mallongigoj de gramatikaj markoj

exklami                       exklami-partikla (≈interjekcio)

gramatika                    gramatika-partikla (gramatika partiklo)

gramatika-komo          gramatika-partikla (gramatika partiklo) aux komo-worda (adverbo)

inplas-komo                inplas-komo-worda (la vorto kiu anstatauxas adverbon)

inplas-kwanto             inplas-kwanto-worda (la vorto kiu anstatauxas numeralon)

inplas-kwel                  inplas-kwel-worda (la vorto kiu anstatauxas adjektivon)

inplas-kwo                  inplas-kwo-worda (la vorto kiu anstatauxas substantivon)

komo                           komo-worda (adverbo)

konekti                       konekti-partikla (prepozicio)

konekti-komo              konekti-partikla (prepozicio) aux komo-worda (adverbo)

konekti-syao               konekti-partikla (prepozicio) aux syao-worda (afikso)

kwanto                    kwanto-worda (numeralo)

kwel                            kwel-worda (adjektivo)

kwesti                          kwesti-worda (demanda vorto)

kwo                             kwo-worda (substantivo)

loko-komo                   loko-komo-worda (loka adverbo)

modus-komo                modus-komo-worda (maniera adverbo)

sta                               sta-worda

syao                            syao-worda (afikso)

syao-gramatika           syao-worda (afikso) aux gramatika-partikla (gramatika partiklo)

syao-komo                   syao-worda (afikso) aux komo-worda (adverbo)

taim-komo                   taim-komo-worda (tempa adverbo)

uniti                             uniti-partikla (konjunkcio)

zwo                              zwo-worda (verbo)

 

 

a — konekti al

abyas — kwo kutimo
pa abyas — pro kutimo; hev abyas — kutimi
abyas-ney — kutima
abyas-nem — kutime (rigardu ankaux "pinchan")
abyasi — kutimigxi (a koysa — al io)
mah koywan abyasi a koysa — kutimigi iu al io
abyasing — kutimigxo

acha — kwo hakilo, toporo

adapti — zwo adapti, adaptigxi
adapta — adapto, adaptado
adapter — adaptilo
adaptibile — adaptebla
adaptibilitaa — adaptebleco

adar — loko-komo tien
bu go adar — ne iru tien

adi — zwo aldoni
ada — kwo aldono
adiwat — kwo aldonato
adike — aldona

aditi — zwo adicii
adita — kwo adicio
aditiwat — kwo adiciato

admiri — zwo admiri
admira — kwo admiro
admirival — admirinda
admirer — kwo admiranto

adres — kwo adreso
adresi — adresi; alparoli
adresing — kwo adresado; alparolo

adulte — kwel adolta
adulta — kwo adoltulo
adulto — kwo adolta viro
adultina — kwo adolta virino

afsos — kwo bedauxro, domagxo
pa afsos — bedauxrinde
afsosi — zwo bedauxri
afsos! — domagxe!
afsosival — kwel bedauxrinda

afte — konekti post
afte tri dey — post tri tagoj
afte vidi — vidinte
aften — taim-komo poste

agni — kwo fajro
agnibrigada — fajrobrigado
agni-ki — fajreto
agninka — fairero
fai agninka — sparki
agni(-ney) — fajra
agnisi — flamigi, bruligi

agra — kwo plugokampo
agralanda — kamparo

agude — kwel akuta
agudisi — zwo akutigi

ahfi — zwo kasxi
ahfi swa — sin kasxi
ahfilok — kasxejo
ahfi-shem — kasxe
ahfishil — kasxema
buahfi-ney — malkasxata

ahir — loko-komo cxi tien

aika — modus-komo sate, suficxe
aika hao — suficxe bona/bone

aira — kwo aero
aira kastela — aera kastelo

ais — kwo glacio
aiskrem — glaciajxo
aisifi — glaciigxi
aisifa — glaciigxo

aksepti — zwo akcepti (rigardu ankaux “resivi”)
aksepta — akcepto

aksham — kwo vespero
klok pet de aksham — je la kvina horo vespere
sey aksham — hodiaux vespere
manya aksham — morgaux vespere

akti — zwo agi
akta — ago
fai akta fo/kontra — entrepreni agojn por/kontraux
akting — agado (funkciado; efiko)
aktive — agema, aktiva
aktivenesa — aktiveco
aktivitaa — agado, aktiveco
aktivisi — aktivigi
aktivisa — aktivigo

akwa — kwo akvo
akwa(-ney) — akva
akwish — akveca

akwiri — zwo akiri
akwira — akiro

al — konekti cxe (samtempeco, circonstancoj — komparu "she")
al suryalwo — cxe la sunsubiro
al ke ta lai — cxe lia alveno
al sertene kondision — sub certa kondicxo
al klosi-ney winda — cxe fermitaj fenestroj

ala — kwo flugilo, alo

alegre — kwel gaja
alegritaa — kwo gaieco

alfabet — kwo alfabeto

along — konekti laux, lauxlonge de (komparu “segun”)
along gata — laux la strato; along riva — laux la rivero

also — unisi do

alterni — zwo alterni
alterna — kwo alterno

amaxi — modus-komo maksimume, ne pli ol
to ve duri amaxi un ora  — tio dauxros maksimume unu horo

ambi — inplas-kwo, kwel ambaux
Nu ambi pri sey kitaba. — Ni ambaux sxatas tiu cxi libron.

ambrela — kwo pluvombrelo

Amerika — kwo Ameriko
Amerika-ney — Amerika
Amerika-jen — amerikano (USA-jen — logxanto aux sxtatano de Usono)
Norda Amerika — Norda Ameriko

amerikan — kwel, kwo usonano; usona (esprimanta la usonan kulturon kaj naciajn valorajxojn)
fama-ney amerikan poeta — fama usona poeto

amiga — kwo amiko/amikino
amigo — (vir)amiko
amigina — amikino
amiga-ney, amigalik — amika
amigitaa — amikeco

amini — modus-komo almenaux, minimume
to ve duri amini un ora — tio dauxros minimume unu horo

anar — granato
anarbaum — granatujo

anchun — kwel sekura
anchuntaa — kwo sekureco

angula — kwo angulo
agude angula — akuta angulo
tupe angula — obtuza angulo
rekte angula — orta angulo

animal — kwo animalo

antra — intesto
antratot — intestaro

anubav — kwo sperto
anubav-ney jen, anubavnik — spertulo
anubavi — zwo sperti

anunsi — zwo anonci
anunsa — anonco

april — kwo aprilo (ankaux mes-char)

apropoo — konekti-komo interalie, parenteze; koncerne

arabi — arabo; araba; araba lingvo

arda — kwo tero
ardagloba — terglobo

argenta — kwo argxento

arivi — zwo alveni
ariva — kwo alveno

arka — kwo arko

arma — kwo armilo
armas — armo
armisi — armi
armisa — armado
armifi — armigxi
armifa — armigxo

armee — kwo armeo
armeeyuan — armeano

arta — kwo arto

artikla — kwo artikolo

aserti — zwo aserti
aserta — aserto

asla — kwo azeno

astoni — zwo mirigi
fa-astoni — miri
astoni-she, astonival — mirinda
astoni-shem — mirinde
astoni-shem jamile gela — mirinde bela knabino
astona — kwo miro

ataki — zwo ataki
ataka — kwo atako

ateni — zwo atingi
ateni e sobrepasi — atingi kaj antauxigxi
lopi-ateni — kuratingi
raki-ateni — veturatingi
atena — kwo atingo

atenta — atento
atenta-ney — kwel atenta
atenti — atenti
Atenti ba! — Atentu!

atma — kwo animo
atma-ney — anima
dusatma-ney — malnobla

atom — kwo atomo

atrakti — zwo altiri, allogi
atrakta — kwo allogo
atraktive — alloga

audi — zwo auxdi, auxskulti
auda — kwo auxdo
auding — kwo auxdado, auxskultado
audibile — auxdebla
audisens — kwo auxdsenso
audimogsa — kwo auxdkapablo

augusto — kwo auxgusto (ankaux mes-ot)
pa augusto — auguste

aur — kwo orelo

aus — konekti-komo el, elen
ausen — konekti-komo ele, exter, extere
ausen dom — ekster la domo
ausen urba — ekster la urbo
ausenklaida — supra vesto

auto — kwo auxto

avan — komo antauxen
Avan, sempre avan! — Antauxen, cxiam antauxen!
Kan avan, bu kan bak. — Rigardu antauxen, ne rigardu malantauxen.
avanen — konekti-komo antauxe
avanen oli — antauxe de cxiuj
kloka es shi minuta avanen — la horlogxo trorapidas je 10 minutoj

avane — kwel antauxa (loke)
avanpatas — antauxaj piedegoj
avana — kwo antauxo (ankaux “avantaraf”)

avide — kwel avida
aviditaa — avideco
avida (avido, avidina) — avidulo

avion — kwo aviadilo

ba — gramatika (la imperativa partiklo esprimanta instigon aux ordonon — komparu hay²)
Nu go ba! — Ni iru!
Shwo ba a me! — Diru al mi!
Ta lai ba manya! — Li venu morgaux!

badal — kwo nubo
gro-badal — nubego
swate badal — nigra nubo

bade — kwel malbona (komparu “dushte”)
Bu bade! — Bonete!
baditaa — kwo malbono
lucha de haotaa e baditaa — lukto de bono kontraux malbono
badifi (fa-bade) — malbonigxi

bahana — kwo preteksto
bahani — preteksti
bahani-yen ke — pretekstante ke, pretekste de

baji — zwo sonori, sonorigi; ludi (muzikilon)
baji pa dwar  — sonorigi cxe la pordo
baji piano  — ludi pianon
baja  — kwo sonoro, sonorado
bajika  — kwo sonorilo (komparu "glok")

bak — komo posten, malantauxen, retroe; re-; antaux (pri tempo)
go bak — iri malantauxen
pon se bak — metu reen
dai bak — redoni
lai bak — reveni
tri yar bak — antaux tri jaroj 
baken — konekti-komo malantaux, malantauxe
baken dom — malantaux la domo
kloka es pet minuta baken — la horlogxo malfruas je 5 minutoj

bakak — kwo rano

bake — kwel malantauxa (loke)
bakpatas — malantauxaj piedegoj
baka — kwo malantauxo, postajxo (ankaux “baktaraf”)

bakra — kwo kapro/kaprino
gin-bakra (bakrina) — kaprino
man-bakra (bakro) — kapro

balansa — kwo ekvilibro
balansi — ekvilibri(gi)

balena — kwo baleno

balon — kwo balono

banan — kwo banano
bananplanta — bananujo

banda — kwo 1) rubando, bendo; 2) bando
banda de frekwensa — frekvenca bendo

banduk — kwo fusilo

bangi — zwo krevi

bani — zwo bani, banigxi
baning — bano
banidom (baniguan) — bandomo, banejo
banipen — bankuvo

banka — kwo banko
banker — bankestro
bankayuan — bankisto

bao — kwo sako
beybao — dorsosako
handabao — saketo

bar — kwo drinkejo

barana — kwo barilo (palisaro, krado, muro apartiganta lokon de alia)

barba — kwo barbo
barba-ney man — barba viro

barela — kwo barelo
barelakin — kwo bareleto

bari — zwo bari
daobarika — kwo bariero, bartrabo

bariera — kwo bariero

bartan — kwo vazo, vazaro, mangxilaro
woshi bartan — lavi mangxilaro

basa — kwo bazo
basi — bazi
basike — baza
basikem — baze, cxefe

bashan — kwo diskurso, oratorajxo
bashani — oratori

basketa — kwo korbo
basketabol — korbopilko

basta — komo suficxe da
nu hev basta pan — ni havas suficxe da pano
Basta! — Tio suficxas!

bat — unisi sed

batali — zwo batali
batala — batalo
batalakin — bataleto

bati — zwo bati (doni pluraj batoj; komparu darbi)
bater — batilo

baum — kwo arbo

bay — konekti 1) per
skribi bay kalam — skribi per krajono
lai bay avion — veni per aviadilo
2) de (iu)
kitaba bay Gogol — libro de Gogol

beda — kwo malfelicxo, malprospero

begin — zwo komenci, komencigxi
nu begin ba! — ni komencu!
beginsa — komenco
in beginsa — komence

belta — kwo zono, rimeno
piga belta — leda zono

bencha — kwo benko

beri — kwo bero

berna — kwo urso

bey — kwo dorso
stula bey — segxdorso
beybao — dorsosako

Bharat — Bharato, Hindio (ankaux India)

bi — zwo esti (estas — es, estis — bin, estos — ve bi)
Bi hao! — Fartu bone! Nedankinde!
bia — estado

bifoo — konekti antaux
bifoo dom — antaux la domo; bifoo festa — antaux la festo
bifooen — taim-komo antauxe
bifooen nu jivi in otre urba — antauxe ni logxis en alia urbo

bikam — zwo farigxi
ta yao bikam medika — li/sxi volas farigxi medicinisto
ta bikam-te fama-ney kway — li/sxi famigxis rapide

bikos — unisi cxar

bildi — zwo konstrui
bildi dom — konstrui domon
bilda, bilding — konstruo, konstruado
bildura — konstruajxo
bildilok — konstruejo

bileta — kwo bileto

bin — estis (paseo de bi)
me bin dar pluri ves — mi estis tie kelkfoje

bira — kwo biero

bisikla — kwo biciklo

blami — zwo mallauxdi, malaprobi (komparu "shatami")
blama — mallauxdo, malaprobo

blan — kwel blanka
blantaa — blankeco

bli — konekti-komo apud, apude
bli dwar — apud la pordo
ela sidi-te bli — sxi sidis apude

blise — kwel proksima
blisitaa — proksimeco
blisejen — proksimulo
blisem — komo proksime
es ga blisem — (tio) estas tute proksime
blisifi (fa-blise) — proksimigxi
blisisi (mah-blise) — proksimigi
blisifa — proksimigxo
blisisa — proksimigo

bliza — kwo fulmo

blu — kwel blua
blutaa — blueco

boh — kwo dio
bohina — diino
boh-ney, bohlik — dia
bohmata — dipatrino

bol — kwo pilko; globeto
snegabol — negxbuleto

bomba — kwo bombo
bombi — bombi, bombardi
bombing — bombado, bombardado
bombiavion, bomber — bombaviadilo

bona — kwo fabo

borda — kwo limo; rando; sxiprando; egxo (rigardu ankaux “limita”)
pa borda de abisma — cxe la rando de abismo
bay pamaborda — per egxo de la manplato
lingwa borda inter jenmin — lingvaj limoj inter la popoloj
stata borda — stata limo
bordi — limi

bori — zwo bori
boring — borado
trabori — trabori
borer, boritul — borilo

bota — kwo boato
botajen — boatisto

botela — kwo botelo

boxa — kwo kesto, skatolo

braka — kwo brako

brancha — kwo brancxo

brash — kwo broso
brashi — brosi
brashing — brosado

brata — kwo frato

brein — kwo cerbo

brik — kwo briko

brili — zwo brili
brili-she — brila, brilanta
brila — brilo
brilika — brilajxeto

bringi — zwo alporti

brum — kwo balailo
brumi — balai
bruming — balaado

brun — kwel bruna

bu — syao-gramatika ne (negado)
Me bu yao go adar. — Mi ne volas iri tien.
Tak, bu kontra-nem. — Tiel, ne male.
Me bu jan. — Mi ne scias.
Se es buevitibile. — Tio estas neevitebla.

buhao — kwel, komo nebona, malbona; nebone, malbone

bulbul — kwo najtingalo

buli — zwo boli
buli-ney milka — boligita lakto
buling — bolado

bus — kwo (auxto)buso
bus-stopika — bushaltejo

bush — kwo arbusto

buta — kwo boteto
tasmi (fai) butas — lacxi botetoj
gaobuta — boto
rolibutas — rulsxuoj

buton — kwo butono
(flor)buton — florburgxono
presi buton — premi butonon
buton de jaketa — butono de jako
butoni — butonumi
butondun — butontruo

bye — gramatika  (la partiklo de negativa imperativo)
Bye go adar! — Ne iru tien!

byen — kwel oportuna
byentaa — oportuneco, oportunajxo

chabi — zwo macxi
chabing — macxado
chabiguma, chabika — macxajxo

chapta — kwo cxapitro

char — kwanto kvar (4)
charfen
un de charfen — kvarono; tri de charfen — tri kvaronoj
charfenka — kvarono
charple — kvarobla
charshi — kvardek
charsto — kvarcent
char-ney — kvara
char-nem — kvare

chardi — kwo jxaudo

chauki — esti alarmopreta, singardema, sin gardi
chauki auto! — gardu vin, auxto! atenton, auto!
chauka — singardemo
chauka-ney —  alarmopreta, singardema
chauka-nem — singardeme

chaure — kwel largxa
chaurem — largxe
chauritaa — largxeco
chaurifi (fa-chaure) — largxigxi
chaurisi (mah-chaure) — largxigi
chaurifa — largxigxo
chaurisa — largxigo

chay — kwo teo

cheki — zwo revizii, kontroli
cheka — kontrolo, revizio

chi — zwo mangxi
chi masu — mangxi viando
chi sabahfan — matenmangxi
chi deyfan — tagmangxi
chi akshamfan — vespermangxi
chia — mangxo
syao chia — mangxeto
chiing — mangxado
chiwat — mangxajxo
chifan — mangxi nutrajxo
chifansa — mangxo (maten-, tag- aux vespermangxo)
mah-chi — mangxigi

chibuk — kwo mentono

chipe — kwel malmultekosta
chipitaa — malmultekosteco

chiza — kwo kulero
chaychiza — tekulero

chori — zwo sxteli
chora — sxtelo
chori-sha, chorer — sxtelisto
chorishil — sxtelema

chu — zwo eliri; deiri; eligxi; aperi (pri eldono)
lu chu shamba — li eliris de la cxambro
sudor chu on luy fas — lia vizagxo sxvitis
chusa — eliro, eligxo
chudwar — elirejo
mah-chu — eligi
ta mah-chu un strane suon — li/sxi auxdigis ian strangan sonon

chyen — kwel malprofunda

dabe — unisi por ke
Me shwo lentem dabe yu mog samaji me. — Mi diras malrapide por ke vi povus kompreni min.

dafni — sepulti
dafna — sepulto

dafta — kajero

dai — zwo doni
daisa — donado
dai bak — redoni

dale — kwel malproksima
dalem — malproksime
dalitaa — malproksimeco, malproksimo
fa-dale (dalifi) — malproksimigxi
mah-dale (dalisi) — malproksimigi

dalwa — sitelo

damaja — kwo damagxo
damaji — damagxi
damaja-ney — damagxa
damaji-ney — damagxata

dan¹ — taim-komo 1) tiam
dan me bin haishi yunge — tiam mi estis ankoraux juna
depos dan — depost tiam
2) tiuokaze, do
si meteo es hao, dan nu lai — se la vetero estos bona, nu venos

dan² — syao ujo
chaydan — tekrucxo
nayudan — buterujo
milkadan — laktujo
flordan — florujo
kalamdan — plumujo
manidan — monujo

danja — kwo dangxero
danjaful — dangxera

dank a — konekti danke al
dank a lu — danke al li

danke — exklami dankon
Danke! – Es nixa. — Dankon! – Ne dankinde. Gro-danke! — Dankegon!
danki — danki
me danki yu por helpi — mi dankas vin pro la helpo
danka — danko
dankaful — danka

dansa — kwo danco
dansi — zwo danci
danser — dancanto
dansilok — dancejo

dao — kwo vojo
sirkum-dao — cxirkauxvojo
pa sey dao — per tia vojo (metodo)
Milkadao — Lakta vojo
daojen — migrulo
daokin — vojeto
daokrosa — krucigxejo

dar — loko-komo tie

darbi — zwo doni unu bato/frapo (komparu bati)
darba — kwo (unu) bato, frapo

darfi — sta darfi
Me darfi zin ku? — Cxu mi darfas/povas eniri?
bu darfi — ne darfas
bu darfi fumi — fumado malpermesita

dashi — ambasadoro
dashiguan — ambasadorejo

datum — kwo dato

dave — kwel antauxlonga
davem — antauxlonge
nodave — kwel antauxnelonga, fresxdata
nodavem — antauxnelonge

de — konekti 1) de (genitivo)
jamilitaa de munda — beleco de la mondo
lingwa de planeta — lingvo de planedo
2) da (partitivo)
un tasa de chay — taso da teo
menga de kwesta — multo da fragoj

debi — zwo sxuldi
deba — kwo sxuldo, devo

defekta — kwo difekto
defekta-ney — difekta

defensi — defendi
defensa — kwo defendo
defensive — defenda

deklari — zwo deklari
deklara — kwo deklaro

dela — kwo afero
bu es may dela — tio ne estas mia afero
dela go hao — afero iras bone
prave dela — prava afero

demandi — zwo postuli
demanda — kwo postulo; postulado

den — gramatika (partiklo de akuzativo)
den se me he zwo yo — tion mi faris jam

dense — kwel densa
dense shulin — densa arbaro
dense pluva — densa pluvo
dense tuman — densa nebulo
fa-dense — densigxi
mah-dense — densigi
densitaa — kwo denseco

denta — kwo dento
dentista — kwo dentisto

departi — zwo forveturi, ekvojagxi
me departi a Rusia — mi forveturas al Rusio
departa — kwo forveturo, starto

dependi — zwo dependi (fon koysa — de io)
Fon hu se dependi? — De kiu tio dependas?
dependa — kwo dependeco
nodependa — kwo sendependeco
rekoni nodependa — rekoni sendependeco

depos — konekti depost, de (tempo)
depos toy dey — depost tia tago
depos dan — depost tiam
depos nau — de nun
depos longtaim — delonge, de antaux longe

derma — kwo hauxto, dermo, felo

desemba — kwo decembro (ankaux mes-shi-dwa)

desidi — zwo decidi
desida — kwo decido

deskribi — zwo priskribi
deskriba — kwo priskribo

desne — kwel dekstra
desna — kwo dekstro
a desna — loko-komo dekstren
kan a desna — rigardi dekstren
desnen — konekti-komo dekstre
dom es desnen — la domo estas dekstre
desnen dom — dekstre de la domo

destrukti — zwo detrui
destrukta — kwo detruo
destruktive — detrua
destruktishil — detruema

detal — kwo detalo
detal-ney — detala
detal-nem — detale
detalisi — detali
detalisa — kwo detalado

developi — zwo disvolvigxi
developa — kwo disvolvigxo

dey — kwo tago (ankaux tagnokto; malnokto estas "lumadey")
bugundey — ripoza tago
festadey — festa tago
gundey — labora tago
janmadey — naskigxa tago
hao dey! — bonan tagon!
fa-dey — tagigxi

diba — kwo fundo
mar diba — mara fundo
til diba — gxis fundo

diki — zwo montri
diki lisan a leker — montri langon al doktoro
diki suy joisa — montri sian gxojon
dikifinga — kwo montrofingro
dika — kwo montro
diker — kwo montrilo
oradiker — hormontrilo
minutadiker — minutmontrilo

dine — kwel maldika

direksion — kwo direkto

direkte — kwel senpera, rekta (komparu rekte)
direkte kontakta — rekta kontakto

dirigi — zwo direkti
diriging — kwo direktado

disasta — kwo plago, pesto, katastrofo

diskusi — zwo diskuti
 diskusa — kwo diskuto, diskutado

disputi — zwo disputi
disputa — kwo disputo
disputibile — disputebla

distansia — kwo distanco

distinti — zwo distingi
distinta — kwo distingo
distinta-ney — kwel klara, difinita, aparta 
distintive — distinga

dividi — zwo dividi (bay — per)
shi-dwa dividi bay char es tri — dekdu dividita per kvar egalas al tri
divida — kwo divido

do — konekti «kia?» (distinga signo, destino)
gela do grin okos — verdokula knabino
sikin do kalam — posxtrancxilo
okula do surya — sunokulvitroj
jen do lignagamba — viro je ligna gambo

docha — kwo filino
docha-ki — filineto

doga — kwo hundo
man-doga (dogo) — virhundo
gin-doga (dogina) — hundino
yundoga — hundido

doiche — kwel, kwo germano; germana; germana lingvo

Doichland — kwo Germanio
Doichland-jen — logxanto aux sxtatano de Germanio

dokumenta — kwo dokumento
dokumenti — dokumenti

dolche — kwel dolcxa
dolchitaa — kwo dolcxeco
dolcha, dolchika — kwo dolcxajxo

dom — kwo domo; hejmo
me es pa dom — mi estas hejme
chu dom — eliri el la hejmo
treba go a dom — necesas iri hejmen
domlik — kwel hejma, hejmeca
domyuan — kwo hejmano
dom-masta — kwo domomastro/domomastrino
banidom — kwo banejo
forjidom — kwo forgxejo
grendom — kwo grenejo
melidom — kwo muelejo
mifendom — kwo abelujo
furmidom — kwo formikejo

doni — zwo donaci (komparu dai)
dona — kwo donaco, donacajxo
donakin — kwo almozo; donacacxo
donishil — kwel malavara
donishiltaa — kwo malavareco

drimi — zwo revi
drima — kwo revo
drimishil — kwel revema
drimnik — kwo revemulo

drole — kwel drola, amuza

droni — zwo droni
droni-ney jen, dronijen — droninto
mah-droni — dronigi
mah swa droni — sin dronigi

dubi — zwo dubi
duba — dubo
dubival — dubinda
sin duba — sendube

dukan — butiko, vendejo

dukti — zwo konduki (komparu kondukti)
dukti kinda bay handa — konduki infanon per la mano
dukti auto — konduki auxtomobilon
baum-alee dukti a dom — aleo da arboj kondukas al la domo
se mog dukti a bade sekwitura — tio povas konduki al malbonaj sekvajxoj
dukti leson — konduki la leciono
dukti elekti-kampania — konduki elekta kampanjo

dule — kwel tenera
dulitaa — tenereco

dumi — zwo pensi
me dumi ke… — mi pensas, ke...
en-dumi — enpensigxi, ekpensi
duma — kwo penso
dumishil — pensema
duming — kwo pensado

dun — kwo truo
baum dun — arbkavo
dun-ney — trua
duni — trui
duner — kwo truilo
butondun — kwo butontruo
nosdun — kwo nazotruo
dunbartan — kwo kribrilo

duran — konekti dum
duran to — dume
duran ke — dum ke

duri — zwo dauxri
dura — dauxro

durte — kwel ruza
durtitaa — kwo ruzeco
nodurte — senruza
durta — kwo ruzulo/ruzulino
durto — kwo ruzulo
durtina — kwo ruzulino

dushman — kwo malamiko
dushmantaa — kwo malamikeco

dushte — kwel malica, malbonkora
dushtitaa — kwo malico

duyfu — zwo sukcesi solvi
duyfu gunsa — sukcesi fari laboron
duyfu taska — sukcesi pri solvo de tasko
duyfu sin koysa — forhavi ion, povi agi sin, eviti uzon de io, malbezoni ion

duza — kwo ventro

dwa — kwanto du (2)
mah-dwa — duigi
fa-dwa — duigxi
dwafen
un de dwarfen — duono
dwaple — duobla
dwashi — dudek
dwasto — ducent
dwa-ney — dua
dwa-nem — due

dwadi — kwo mardo

dwar — kwo pordo
klosi dwar — fermi pordon
bakdwar — kwo malantauxa pordo
dwaryuan — kwo pordisto

e — unisi kaj
Me pri rasmi e gani. — Mi sxatas desegni kaj kanti.
Me pri rasmi e lu pri gani. — Mi sxatas desegni kaj li sxatas kanti.

eduki — zwo eduki
hao eduki-ney — bone edukita
eduka — kwo eduko, edukado

efekta — kwo efekto
efektive — kwel efekta
efektivitaa — kwo efekteco

eforti — zwo peni
eforta — kwo peno, penado

egale — kwel egala
es egale a me — ne gravas al mi
egalem — egale
egalitaa — egaleco
egalisi — egaligi
egalsenta-ney — indifirenta

ek- — syao «unufoje, subite»
ek-krai — ekkrii, ek-tuki — frapi unufoje, ek-salti — ensalti, saltlevigxi

ekran — kwo ekrano

ela — inplas-kwo sxi, sxin
Ela es jamile. — Sxi estas bela.
Lu lubi ela. — Li amas sxin.
Lu doni flor a ela. — Li donacas florojn al sxi.
ela-ney, elay — inplas-kwel sxia
lu pri elay smaila — li sxatas sxian rideton

elektre — kwel elektra
elektritaa — elektro
elektrisi — elektrizi
elektrifi — elektrizigxi
elektrisa/elektrifa — elektrizo

elementa — kwo elemento
elementare — elementa

en- — syao «komenci» (komenco de ago) (komparu ek-)
en-somni — ekdormi, endormigxi; en-ridi — ekridi, en-lubi — enamigxi, en-jan — ekkoni, ekscii

energia — kwo energio
energike — energia

eni — inplas-kwel ia ajn, ajna
in eni kasu — ajnokaze
enikomo —  inplas-komo iel ajn
enilok — inplas-komo ie ajn
enisa — inplas-kwo io ajn
enitaim — inplas-komo iam ajn
enives — taim-komo iam (en ia tute ne difinita tempo)
Ob yu enives lekti sey kitaba? — Cxu vi iam lektis tiun libron?
eniwan — inplas-kwo iu ajn

enoi — zwo enui
enoisa — kwo enuo
enoisaful — enua

envi — zwo envii
enva — kwo envio
envishil — enviema
envival — enviinda

ergo — unisi sekve

es — zwo estas (prezenco de bi)
Ela es jamile. — Sxi estas bela. (Se) es kitaba. — Tio estas libro. Se es yo zwo-ney. — Tio estas jam farita.

Espania — Hispanio

espaniol — hispano; hispana; hispana lingvo

esperanto — Esperanto
esperantista — esperantisto
bikam esperantista — esperantistigxi

esta — kwo oriento
esta(-ney) — orienta
esta feng — orienta vento
esten — konekti-komo oriente, oriente de
urba es esten — la urbo estas oriente
esten urba ye shulin — oriente de la urba situas arbaro

euro — euxro
tri euro petshi sentu — tri euxroj kvindek cendoj

eventi — okazi
Kwo he eventi? — Kio okazis?
eventa — kwo evento, okazo

evidente — kwel evidenta
evidentem — evidente

eviti — zwo eviti
evita — kwo evito, evitado
evitival — evitinda
buevitibile — neevitebla
buevitibilitaa — kwo neeviteblo

exakte — kwel ekzakta, preciza
exaktem — ekzakte, precize
exaktitaa — kwo ekzakteco, precizeco

exampla — kwo ekzemplo
fo exampla — ekzemple

exepte — konekti krom (escepte de)
oli exepte me — cxiuj krom mi
exepti — escepti
exepta — kwo escepto
fai exepta = exepti

existi — zwo ekzisti
exista — kwo ekzisto, ekzistado
en-existi — estigxi, kreigxi
en-exista — kwo estigxo, kreigxo

exklusi — zwo ekskluzivi
exklusa — ekskluzivo
exklusive — ekskluziva

expekti — ekspekti (supozi, atendi)
me bu he expekti vidi yu — mi ne atendis vidi vin
expekta — kwo atendo, supozo
kontra expekta — kontraux atendo

expliki — zwo ekspliki
explika — kwo ekspliko

explosi — zwo eksplodi
explosa — kwo eksplodo
explosive — eksploda, eksplodema
explosika — kwo eksplodajxo

expresi — zwo esprimi
expresa — kwo esprimo

extendi — zwo etendi
lu extendi-te gambas — li etendis la gambojn
extenda — etendo, etendado

fa — syao-gramatika 1) igxi
fa-hao — bonigxi
fa-bade — malbonigxi
fa-gran — grandigxi
fa-syao — malgrandigxi
fa-tume — mallumigxi
fa-klare — klarigxi
fa-nocha — noktigxi
fa-dey — tagigxi
2) (la fakultativa indico de netranzitiveco)
astoni "mirigi" — fa-astoni "miri"

fabrika — kwo fabriko
fabriki — fabriki
fabriking — kwo fabrikado

fabula — kwo fabelo, fablo
fabulalik — fabela

fadi — zwo velki, fadi
fading — kwo velko, velkado

fai — zwo «fari agon ligatan al» (nur en kombinoj)
fai interes (om koysa) — interesigxi (pri io)
defai interes (om koysa) — malinteresigxi (pri io)
fai kasam — jxuri
fai sukses — sukcesi
fai fiasko — fiaski

fail — kwo dosiero (komputila)
faildan — kwo dosierujo

fakta — kwo fakto
faktike — fakta
faktikem — fakte
pa fakta = faktikem

fali — zwo malsukcesi
fala — kwo malsukceso
sin fala — nepre (ankaux “zaruu”)
nofalibile — nepra
falnik — kwo malsukcesulo

false — kwel falsa
falsitaa — kwo falso, falseco

falta — kwo manko
falti — manki
ta falti kuraja — al li mankas kurajxo

fama — kwo famo
fama-ney — fama

familia — kwo familio
familianam — kwo familia nomo

fan — kwo nutro, nutrajxo
akshamfan — kwo vespermangxo
deyfan — kwo tagmangxo
fanshop — kwo nutrajxa magazeno
fantabla — kwo mangxtablo
sabahfan — kwo matenmangxo

farka — kwo diferenco
farki — zwo diferenci
farka-ney — kwel diferenca

farwa — kwo pelto

fas — kwo vizagxo

fasile — kwel facila
bu es mushkile, es ga fasile — tio ne estas malfacila, estas tute facila
fasilem — facile
fasilitaa — facileco
mah-fasile — faciligi

fatigi — zwo lacigxi; lacigi
fatigi-ney — kwel laca
fatigi-she — laciga; lacigxanta
fatiga — laceco
sinfatiga-ney — nelacigebla

fauha — kwo odoro
fauhi — odori; flari
fauhing — olfakto
fauhisens — flarsentumo
dusfauha — odoracxo, fetoro
dusfauhi — odoracxi, fetori

faula — kwo birdo
yunfaula — birdido

feble — kwel malforta, febla
feblem — malforte
mah-feble (feblisi) — malfortigi
fa-feble (feblifi) — malfortigxi
feblitaa — malforteco

februar — kwo februaro (ankaux mes-dwa)

fek — kwo feko
fekale — feka
feki — feki
feking — fekado

felda — kwo kampo
felda de akting — kampo de ago; magnetfelda — magneta kampo
(plugokampo — agra)

felise — kwel felicxa
mah-felise — felicxigi
felisitaa — felicxo

femina — kwo femalo
femina(-ney) — femala
feminum — gram. ina genro
feminisma — feminismo

feng — kwo vento
gro-feng — ventego
fengi — venti
sedey fengi gro — hodiaux forte ventas
fenging — ventado, trablovo

fer — kwo fero
ferka — ferajxo
ferdao — fervojo

ferma — kwo farmbieno

festa — kwo festo
festi — festi
festadey — festa tago
festing — festado
festachia — festeno

fet — kwo graso
fet-ney — grasa

fidele — kwel fidela
fidelitaa — fideleco

fidi — zwo fidi
fidi sol swa selfa — fidi nur sin mem
fida — fido
fidival — fidinda
fidishil — fidema

fila — kwo vico
fai fila — stari en vico

filma — kwo filmo
filmi — filmi
filming — filmado

filu — kwo fadeno

fin — 1) kwo fino
al fin — cxe la fino; pa fin — fine, finfine; til fin — gxis la fino; ob es fin? — cxu estas fino?
fin-ney — fina; definitiva; finia
fin-nem — fine; definitive
nofin-ney — senfina; malfinia, infinita
nofintaa — kwo malfinio, infinito
fini — zwo fini, finigxi
olo kel fini hao es hao — cxio estas bona, kio bone finigxas
2) syao "gxis la fino"
lekti legi — finlekti finlegi; zwo fari — finzwo finfari

findi — zwo trovi
findi swa — sin trovi
ta he findi swa sole — li trovis sin sola 
finda — trovo
findiwat — trovajxo

finga — kwo fingro
bay finga nok — per fingropintoj
granfinga — dika fingro
dikifinga — montra fingro
midfinga — mezfingro
halkafinga — ringa fingro
syaofinga — malgranda fingro
pedafinga — piedfingro

firma — kwo firmo

fish — kwo fisxo
fishi — fisxi
fisher — fisxisto
fishing — fisxado
fishistik — fisxkano
fishika — fisxkaptilo

fiti — zwo esti lauxmezura, konveni
palto fiti hao — la palto konvenas bone
mah-fiti — konvenigi, algxustigi

flaga — kwo flago
lifti (fai uupar) flaga — levi/hisi flagon
flagastanga — flagstango

flai — zwo flugi
flaisa — flugo, flugado

flanka — kwo flanko

flecha — kwo sago; sageto
arku e flechas — pafarko kaj sagoj
flechadan — sagujo

flexi — zwo fleksi, fleksigxi
flexa — flekso, fleksigxo
flexing — fleksado
flexitura — fleksigxo, kuspo
flexibile — fleksebla

flor — kwo floro
flori — flori
floring — florado
flordan — florujo

flora — plantaro

floti — zwo flosi

flui — zwo flui
fluisa — fluo

fo — konekti por
es fo yu — tio estas por vi
me lai fo vidi yu — mi venis por vidi vin
go a safara fo tri wik — forvojagxi por tri semajnoj
fo kelke taim — por iom da tempo
nu he aranji mita fo klok tri — ni interkonsentis renkontigxi je la tria
fo manya — por morgaux
fo ke — por ke

fobi — zwo timi
foba — timo
fobisi — timigi
fobisa — timigo
en-fobi — timigxi
foba-ney — timinda, terura
fobisi-she — timiga
fobishil — timema
fobnik — timulo

fogeti — zwo forgesi
fogeta — forgeso
fogetishil — forgesema

fon — konekti de (deirpunkto, origino)
go fon teatra — iri de teatro
fon sabah til aksham — de mateno gxis vespero

for — syao-komo plui, pluigi, plue fari (dauxrigo de agado); pluen
Gun for! — Pluigu la laboradon!
Hao for-gunsa! — Pluan sukcesan laboron!
go for — iri pluen
e tak for (etf) — kaj tiel plu
for-ney — plua, posta
lo for — pluajxo
in lo for — plue, poste; estonte

forma — kwo formo
formi — formi, formigxi
forming — formado
formitura — formajxo, formacio

forsa — kwo forto
forsi — perforti, trudi, devigi
forsi-ney — kontrauxvola, perforta, trudita
forsi-ney smaila — trudita/afekta rideto
forsing — perforto, trudo, devigo

forte — kwel forta
mah-forte (fortisi) — fortigi
fa-forte (fortifi) — fortigxi
fortitaa — forteco

foto — kwo foto
foti (fai foto) — foti
foting — fotado
fotoaparat, fotika — fotilo

foxa — kwo vulpo
yunfoxa — vulpido

frama — kwo kadro, framo
windaframa — fenestrokadro
in frama de — en la kadro de

Frans — kwo Francio
Frans-jen — logxanto aux sxtatano de Francio

franse — kwel, kwo franco; franca; franca lingvo

frasa — kwo frazo

frenta — kwo frunto
frentahar — fruntharoj

frikti — zwo froti unu kontraux alia, igi froto (komparu froti)
frikta — froto

frosta — kwo frosto
frosta-ney — frosta
frosti — frostigi, frosti
sedey frosti — hodiaux frostas
fa-frosti — frosti
defrosti — malfrosti, malfrostigi
froster — malvarmigejo, fridujo

froti — zwo froti (komparu frikti)
froti okos — froti la okulojn
froting — frotado

fruta — kwo frukto
fruti — fruti
fruting — frutado
fruti-she — fruktodona
frutishil — fruktoporta, fruktoricxa

fuki — zwo blovi

fule — kwel plena
fulitaa — pleneco
fulem — plene
fulifi (fa-fule) — plenigxi
fulifo — plenigxo
fulisi (mah-fule) — plenigi
fuliso — plenigo

fulfil — plenumi; plenumigxi
hay may yaosa fulfil! — mia deziro plenumigxu!
fulfilsa — plenumo, plenumigxo

fum — kwo fumo
fumi — fumi
fuming — fumado
fumilok — fumejo
fumtuba — fumtubo

funga — kwo fungo

furka — kwo forko, forkego
senufurka — fojnoforko

furmi — kwo formiko
furmidom — kwo formikejo

futbol — kwo piedpilko, futbalo
futbol pleier, futbolista — futbalisto

futur — kwo estonteco
in futur — en estonteco
futur(-ney) — estonteca

fuy — exklami, syao fi!
fuy-yunutka — fia anasido

ga — komo tute
ga ranem — tute frue
ga fogeti — tute forgesi

gadari — zwo perfidi
gadara — kwo perfido
gadarnik — perfidulo
gadara-ney, gadaralik — perfida

gai — sta decas, devus, estas postulite
bu gai — ne decas, oni ne devus

galsa — kwo kolo
galsahar — kolhararo

galta — kwo eraro
galti — erari
galta-ney — erara

gamande — orgojla, malmodesta
gamanditaa — orgojlo, malmodesteco

gamba — kwo gambo, kruro

gami — edzigi/edzigxi
gamifi — zwo edzigxi, edzinigxi, geedzigxi
gamifa — edzigxo, edzinigxo, geedzigxo
gaming — edzigxo, edzinigxo, geedzigxo; edzigo
gamer, gamifer — gefiancxo (ankaux dulho, dulhina)
gamifesta — edzigxfesto
gamisi — edzigi
gami-ney — edzigxita/edzinigxita/edzigita/edzinigita
gama, gamitura — edzeco
gamijen — geedzo
gamiman — edzo (ankaux mursha)
gamigina — edzino (ankaux molya)
bugamnik — frauxlo

gana — zwo kanto
gani — kanti
gani-ki — kanteti
ganer — kantisto

gande — kwel malpura, kota; maldeca
mah-gande (gandisi) — malpurigi
fa-gande (gandifi) — malpurigxi
ganditaa — malpurajxo, koto
gandenik — malpurulo

ganta — kwo ganto

gao — kwel, komo alta, alte
mah-gao — altigi
fa-gao — altigxi
gaotaa — alto, alteco; staturo

garden — kwo gxardeno
kindagarden — infangxardeno
legumgarden — legomgxardeno
zoo-garden — zoologia gxardeno

gardi — zwo gardi (komparu "chauki, kipi")
garda — gardo
gardiyuan — gardisto
gardika — gardantaro
gardilok — gardejo

gari — kwo cxaro, veturilo
bebi gari — bebcxareto

garibe — kwel fremda
garibjen, gariba — fremdulo

garme — kwel varmega
es garme — estas varmege; varmegas
me sta garme — al mi estas varmege
garmitaa — varmo (fizika grando); varmego
garmifi (fa-garme) — varmegigxi
garmisi (mah-garme) — varmegigi; hejti
ston-ney gradinas de terasa, garmisi-ney bay surya —
la sxtonaj sxtupoj de la teraso, varmegigitaj de la suno
garmisa — varmegigo, hejtado

garwe — kwel fiera (komparu "gamande")
bi garwe om koysa — fieri pri io
garwitaa — fiereco

gas — kwo gaso
gas(-ney) — gasa
gasisi — gasizi
gasyuan — gasisto
gaspiwat, gaska — gastrinkajxo

gaseta — kwo (tag)gazeto, jxurnalo (komparu "jurnal")

gasta — kwo gasto
gasti — gasti
gasti she amiga — gasti cxe amiko

gata — kwo strato

gei — gramatika (pasivo)
gunsa gei zwo — la laboro estas farata (oni faras laboron).

geim — kwo ludo (speco; etapo — komparu “pleisa”)
video-geim — videoludo
worda-geim — vortoludo
hima (saif) geimes — vintraj (someraj) ludoj

gela — kwo knabino; junulino (junulino estas ankaux “yungina”)

generale — kwel gxenerala
generalem — gxenerale
generalisi — gxeneraligi
generalisa — gxeneraligo

genu — kwo genuo
genu jor — genua artiko

gesi — zwo konjekti
gesa — kwo konjekto
gesing — kwo konjektado

gin- — syao «ina genro»
gin-yan — sxafino, gin-studenta — studentino

gina — kwo virino (ankaux ginjen)
ginalik — virineca
ginaliknesa — virineco
ko-gina — kunulino

gitara — kwo gitaro

glas — kwo vitro
glas(-ney) — vitra
glaska — vitra ajxo, bokalo
jemglaska — bokalo kun marmelado

glasa — kwo glaso

glate — kwel glata
fa-glate (glatifi) — glatigxi
mah-glate (glatisi) — glatigi

glidi — zwo gliti
glidi-she — glita

glina — kwo argilo

globa — kwo globo; terglobo (ankaux “ardagloba”)
globale — tergloba, tutmonda

globus — kwo globuso

glok — kwo sonorilo
gloki — sonori (pri sonorilo, per sonorilo)

gloti — zwo gluti
glota — kwo gluto
gloting — kwo glutado

glube — kwel profunda
glubitaa — kwo profundeco
fa-glube (glubifi) — profundigxi
mah-glube (glubisi) — profundigi

go — zwo iri; veturi
go a leker — iri al la kuracisto
dela go hao — la afero iras bone
go-she — kwel kuranta
go-she wik — la kuranta semajno, go-she dela — la kurantaj aferoj
going — kwo iro, irado
going de eventas — la iro de la eventoj

godi — zwo tauxgi
It godi fo kwo? — Por kio gxi tauxgas?
godi-she — tauxga
godinesa — tauxgo, tauxgeco
mah-godi — tauxgigi

gola — kwo celo
goli — celi
goli-ney a... — celata al…

golda — kwo oro
golda(-ney) — ora
goldika — orajxo

gorla — kwo gorgxo

gova — kwo bovo/bovino
gin-gova (govina) — bovino
man-gova (govo) — virbovo
yungova — bovido/bovidino
govamasu — bovajxo
yungovamasu — bovidajxo

grada — kwo grado (mezuro de kvalito, forto, intenso — komparu “gradus”)
in sertene grada — en certa grado
gaograd — en alta grado
koygrad — en ia grado
kwelgrad — en kia grado
nulgrad — neniom, en nenia grado
syaograd — en malgranda grado
talgrad ke — en tia grado, ke

graduale — kwel iom-post-ioma
gradualem — iom-post-iom

gradus — kwo grado (cxiu el la egalaj dividoj de skalo)
pet gradus sobre nol — kvin gradojn super la nulo
trishi gradus de garmitaa — tridek gradoj da malvarmo

gramatika — kwo gramatiko

gran — kwel granda
gro-gran — grandega
granfinga — dika fingro
grantaa — grando
fa-gran (granifi) — grandigxi
granifa — grandigxo
mah-gran (granisi) — grandigi
granisa — grandigo

gratuli — zwo gratuli
gratula — gratulo

grave — kwel peza; grava (komparu “muhim”)

gren — kwo greno
greninka — grenero
grendom — grenejo

grey — kwel griza
fa-grey — grizigxi
mah-grey — grizigi

grin — kwel verda
fa-grin — verdigxi
mah-grin — verdigi

gro — syao-komo «-eg-, ege»
gro-kitaba — librego
gro-interes-ney — interesega
gro-hao — bonega/bonege
gro-pri — sxategi

grose — kwel dika
grositaa — dikeco

grunta — kwo grundo

grupa — kwo grupo
grupi — grupigi, grupigxi

guan — kwo institucio, ejo
fanguan — mangxejo
frisiguan — frizejo
kitabaguan — biblioteko
printiguan — presejo

guapi — zwo oscedi
guapa — kwo oscedo

guha — kwo kaverno

gulam — kwo sklavo
gulamtaa — sklaveco

guma — kwo gumo, kaucxuko; macxgumo, skrapgumo
chabiguma — macxgumo

gun — zwo labori
gunjen — laboristo
gunsa — laboro
treba go a gunsa — bezonas iri al laboro
guntura — laborajxo, verko
gundey — labortago
guntaim — labortempo

gurka — kwo kukumo

guru — kwo spirita majstro, instruanto, gvidanto

guruha — kwo tondro
guruhi — tondri

gusta — kwo gusto
gusti — gusti; gustumi

guta — kwo guto
guti — guti
guting — gutado

guverna — kwo registaro
guverni — regi (komparu “regi”)
guverner — reganto, registo, guberniestro

guy — kwel multekosta
guytaa — multekosteco

gwer — kwo milito
gwership — milita sxipo; gwer akta — militaj agoj
gweri — militi
gwerjen — militisto

gwo — gramatika «iam, siatempe» (nedeterminita paseo)
me gwo bi in Moskva — mi iam vizitis/vizitadis Moskvon

habar — novajxo (io sciigita, informajxo)

habiti — zwo logxi
nu habiti in toy gata — ni logxas en tia strato
habita — logxado
habitilok — logxejo (apartamento estas “flat”)
habitibile — logxebla
buhabiti-ney — nelogxata

haf — kwo, syao duono; duon-
haf-dey — duontago
haf-ora — duonhoro
mah-haf — duonigi

haishi — taim-komo ankoraux (gxis la nuna momento, — komparu "yoshi")
haishi bu jan — mi ankoraux ne scias
gina haishi bu lao — la virino ankoraux ne maljuna

haki — haki
haki ligna — haki lignon; haki bay zian — haki per glavo
haka — hako
haking — hakado
hakimarka — nocxo

halka — kwo ringo
aurhalka — orelringo
harhalka — buklo
halka-ney — ringa
halkafinga — ringa fingro

hampi — komo preskaux

hamra — kwo martelo
hamri — marteli

hamsi — zwo flustri (mallauxte paroli; "murmureti, brueti" estas "murmuri", "susu")
hamsa — kwo flustro

han — cxino; cxina; cxina lingvo (rigardu ankaux “Jungwo”)
hanjen — cxino

handa — kwo mano
handagunsa — mana laboro
gro-handa — manego
handa-ki — maneto

handak — kwo foskavo, fosajxo; (dren)kanaleto

hao — kwel, komo, syao bona; bone
Me sta hao. — Mi fartas bone.
Hao!— Bone!
haotaa — bono
fo haotaa de jenley — por la bono de la homaro
lucha de haotaa e baditaa — lukto de bono kontraux malbono
Bi hao! — Fartu bone! Nedankinde!
Hao aksham! — Bonan vesperon!
Hao dey! — Bonan tagon!
Hao fortuna! — Bonan sxancon!
Hao nocha! — Bonan nokton!
Hao sabah! — Bonan matenon!
Hao safara! — Bonan vojon!

har — kwo hararo
harinka — kwo haro
harhalka — kwo buklo
frentahar — kwo fruntharoj
galsahar — kwo kolhararo

hasti — zwo hasti
hasta — kwo hasto
pa hasta — haste
hasta-ney — hasta

hay!¹ — exklami saluton!

hay² — gramatika (la partiklo esprimanta deziron aux allason)
Hay Forsa bi kun yu! — La Forto estu kun vi!
Hay oni shwo to ke oni yao. — Oni diru, kion ajn oni volas.

he — gramatika (jam farita agado)
Me he lekti tote kitaba yo. — Mi jam legis la tutan libron.

helpi — zwo helpi
helpa — kwo helpo
kun helpa de — helpe de
voki helpa — alvoki helpon
helpalingwa — kwo helpa lingvo

hema — kwo sango
hema-ney — sanga
hemaful — sanga (plena da sango)
hemi — zwo sangi
heming — kwo sangado
hemapyasi-she — sangavida

heni — zwo malami
hena — kwo malamo
henival — malaminda

herba — kwo herbo
lekiherba — kuracaj herboj
herbinka — herbero

hev — sta havi
me hev dwa kitaba — mi havas du librojn
en-hev — akiri, komenci havi
hevsa — havo, havajxo

hi — gramatika «gxuste; estas...kiu» (la partiklo emfazanta antauxan vorton)
Ta hi zwo-te se. — Estas li kiu faris tion.
Ta zwo-te se hi. — Li faris gxuste tion.
Es toy hi jen. — Estas tiu sama homo.

hima — kwo vintro
hima geimes — la vintraj ludoj

hindi — hindo; hinda; hinda lingvo

hir — loko-komo tie cxi
hir-ney — cxi-tiea

hiran — kwo cervo
yunhiran — cervido
gin-hiran — cervino
man-hiran — vir-cervo

historia — kwo historio (scienco; okazajxo; rakonto)
historike — historia
historier — historiisto

hokey — kwo hokeo
hokey pleier, hokeista — hokeisto

hole — kwel kava
holika — kavajxo (rigardu ankaux "yama")

hospital — kwo malsanulejo, hospitalo

hosta — kwo gastiganto
hosti — gastigi

hotel — kwo gastejo, hotelo

hu — kwesti kiu (demanda pronomo por personoj)
Hu lai? — Kiu venis? Hu zwo-te se? — Kiu faris tion?
hu-ney — kies

huk — kwo hoko

hunga — malsato
fai hunga — senti malsaton
hunga-ney — kwel malsata
hungi — malsati

hunti — kunigxi, kunigi
hunta — kunajxo
hunta-ney — kwel kuna
pa hunta, hunta-nem — komo kune
lai pa hunta — veni kune; kun oli hunta-nem — kune kun cxiuj

hwan — kwel flava
fa-hwan — flavigxi
mah-hwan — flavigi

i — unisi i...i... — kaj...kaj...
i lu i ela – kaj li kaj sxi

idea — kwo ideo
idea-ney — idea

idyen — komo iomete
idyen pyu hao — iomete pli bona
treba dumi idyen — bezonas pensi iomete

igla — kwo kudrilo; nadlo

imaja — kwo bildo

imajini — zwo imagi
imajina — kwo imago

impeda — kwo malhelpo, gxeno
impedi — zwo malhelpi, malakceli
impeding — kwo malhelpado, malakcelado

in — konekti en
me jivi in Rusia — mi logxas en Rusio
in lai-she yar — en sekva jaro
in tal kasu — en tia kazo
inen — konekti-komo ene, interne, interne de
inen dom — interne de domo
me es yo inen — mi estas jam interne
inenklaida — kwo subvesto

India — Hindio (ankaux Bharat) (rigardu ankaux “hindi”)

indiki — zwo indiki
indika — indiko

influsi — zwo influi
influsa — influo

informi — zwo informi
informa — informo, informajxo (ankaux “info”)
informing — informado

Ingland — kwo Anglio
Ingland-jen — logxanto aux sxtatano de Anglio

inglish — kwel, kwo anglo; angla; angla lingvo
Ob yu shwo inglish? — Cxu vi parolas la anglan?

inklina — kwo oblikveco, klinigxo; klino; inklino
inklini — klini, klinigxi

inloo — gramatika la indico de nerekta parenceco
mata-inloo — bopatrino
brata-inloo — kuzo
son-inloo — nevo
docha-inloo-inloo — bonevino

inplas — konekti anstataux
go ba dar inplas me — iru tien anstataux mi
gai zwo inplas shwo — decas fari anstataux diri

insekta — kwo insekto

intele — kwel inteligenta, sagxa (komparu "saje")
nointele — malsprita, malsagxa

inter — konekti inter
inter skay e arda — inter la cxielo kaj la tero

interes — kwo intereso
interes-ney — interesa
interesi — interesi
se interesi me gro — tio interesegas min
fai interes om koysa — interesigxi pri io

interneta — kwo la Interreto

intershanji — zwo intersxangxi
intershanja — kwo intersxangxo

inu — loko-komo enen; en  (indikas la finan staton, situacion ktp. de evoluo, aliigxo, sxangxo)
tradukti kitaba inu otre lingwas — traduki libron en alian lingvon
konverti rubla inu dolar — konverti rublojn en dolarojn

inventi — zwo elpensi, inventi
inventa — kwo invento, inventagxo

inviti — zwo inviti
invita — kwo invito

iri — kwo koleri (om koysa/koywan — kontraux io/iu)
ira — kwo kolero
ira-ney — kolera
irisi — kolerigi
irisi-ney — kolerigita
irishil — kolerema

isla — kwo insulo
islajen — kwo insulano

it — inplas-kwo gxi (malanima)
Es may auto. It es jamile. Me pri it. — Tio estas mia auxto. Gxi estas bela. Mi sxatas gxin.

Italia — kwo Italio

italiano — kwel, kwo italo; itala; itala lingvo

iven — komo ecx
ta bu jan iven se — li ecx tion ne scias

jabra — kwo makzelo

jadu — kwo sorcxo
zwo jadu — fari sorcxon
mah-jadu — sorcxi
jadujen — sorcxisto/sorcxistino
jaduman — sorcxisto
jadugina — sorcxistino

jagi — zwo vigili
jaga — vigilado
en-jagi, jagifi — zwo vekigxi
jagifa — vekigxo
jagisi — veki
jagiser — vekilo, vekhorlogxo

jaka — kwo jako

jal — zwo bruli
jalsa — brulo
jal-she — brulanta
jalka — brulajxo
mah-jal — bruligi

jalusi — jxaluzi
jalusa — jxaluzo
jalusnik — jxaluzulo

jami — zwo kolekti (en la plej largxa senco — komparu "kolekti, rekoli")
jami amigas — kunvoki/kolekti amikojn
jami asembla — okazigi kunvenon
jami fruta — rikolti fruktojn
jama — kolekto
jaming — kolektado
jamitura — kolektajxo

jamile — kwel bela
gro-jamile — belega
jamilitaa — beleco
jamilina — belulino
jamilo — belulo

jan — zwo scii
jansa — scio

janmi — zwo naski, naskigxi
ta janmi in yar 1975 — li/sxi naskigxis en 1975
janma — kwo naskigxo
janmadey — kwo naskigxotago
janmalanda — kwo patrujo
janmalingwa — kwo patrina/gepatra lingvo
janming — kwo nasko
janmer — kwo gepatro

janmog — zwo scipovi
bu janmog swimi — ne scipovi nagxi
janmogsa — scipovo

januar — kwo januaro (ankaux mes-un)

jawabi — zwo respondi
jawaba — kwo respondo

jen — kwo homo
jenley — homaro
jen-ney — homa
jenlik — homeca
auslandajen — alilandano
garibjen — fremdulo
lubijen — amato, amatino
samlandajen — samlandano, sampatrujano
samtaimjen — samtempulo
sendijen — sendito

jenmin — kwo popolo
jenmin(-ney) — popola

jenta — kwo (certa grupo de) homoj
urbajenta sempre hasti — la urbaj homoj cxiam hastas; li es hao jenta — ili estas bonaj homoj;
gunjenta — laboristoj, laboristaro
yunge jenta — yunularo

jesti — zwo gesti
jesta — kwo gesto
jesting — kwo gestado

jita — kwo venko
jiti — zwo venki
jiter — kwo venkinto
jiti-ney — kwel venkita

jiva — kwo vivo
jiva-ney — kwel viva
jivaful — vivoplena, animita
jivika — kwo vivajxo, viva estajxo
jivi — zwo vivi
jivisi — zwo vivigi

joi — zwo gxoji
me joi al vidi yu — mi gxojas vidi vin
joisa — gxojo
joisaful — gxoja
joisi — gxojigi

joki — zwo sxerci
joka — kwo sxerco

judi — zwo jugxi
juda — jugxo, jugxado
judiguan — tribunalo, jugxado
judidela — jugxafero, proceso
judista — jugxisto
prejuda — antauxjugxo; supersticxo

juk — kwo koleoptero, skarabo
meyjuk — majskarabo
lumijuk — lampiro
saltijuk — lokusto
preijuk — manto

juli — zwo frauxdi
jula — kwo frauxdo
julnik — frauxdulo

Jungwo  — Cxinio
Jungwo-jen — logxanto aux sxtatano de Cxinio (rigardu ankaux “han”)

jupa — kwo jupo

jurnal — kwo magazino, revuo
jurnalista — jxurnalisto

jus — kwo suko
jus-ney — suka
jusnesa — sukeco

juste — kwel justa
justitaa — justeco
nojuste — maljusta

kabra — tombo
kabralok — tombejo

kada — inplas-kwel cxiu
kada dey — cxiutage
kadalok — inplas-komo cxie
kadawan — inplas-kwo cxiu (homo)

kadawan — inplas-kwo cxiu (homo)
kadawan jan, ke... — cxiu scias, ke

kadena — kwo cxeno
kadena de montas — cxeno da montoj

kafsa — kwo kagxo

kahwa — kwo kafo
kahwadan — kafujo, kafkrucxo
kahwabaum — kafujo, kafarbo
kahwameler — kafmuelilo

kalam — kwo skribplumo; skribilo; krajono
bolkalam — globkrajono
kalamdan — plumujo
sikin do kalam — posxtrancxilo
kolorkalam — farbokrajono

kalkuli — komputi

kalkun — kwo meleagro/meleagrina
man-kalkun (kalkuno) — meleagro
gin-kalkun (kalkunina) — meleagrina
yunkalkun — meleagrido

kalme — kwel trankvila, egalanima (komparu “kyete”, “trankwile”)
kalmitaa — trankvilo
kalmifi (fa-kalme) — trankviligxi
kalmifa — trankviligxo
kalmisi (mah-kalme) — trankviligi
kalmisa — trankviligo

kama — kwo lito
fai kama — enlitigxi

kamar — kwo zono
kamari — zoni

kamina — kwo irejo, vojo (kiel objekto)
hao kamina — bona vojo/irejo

kamion — kwo kamiono, sxargxauxto

kamisa — kwo cxemizo

kamon — exklami 1) nu (interjekcio servanta por kuragxigi aux akceligi)
kamon, shwo! — nu, diru! kamon, go kway! — nu, iru rapide!
2) cxu?! (esprimante malfidon)

kampa — kwo tendaro, kampadejo
kampi — kampi

kan — zwo rigardi (direkti sian vidon sur — komparu “opini”)
kan TV — rigardi televidilon
winda kan gata — fenestroj rigardas al la strato
kansa — rigardo
al un-ney kansa — je la unua rigardo

kanal — kwo kanalo

kandela — kwo kandelo

kanga — kwo kombilo
kangi — kombi
kangi swa — sin kombi
kanging — kombado

kanon — kwo kanono (pafilego)

kanun — kwo legxo
kanun-ney — legxa

kapa — kwo kapo

kapable — kwel kapabla
kapablitaa — kapablo, kapableco

kapak — kwo kovrilo (movebla parto, kiun oni metas aux mallevas sur aperturon de vazo, kesto, kofro ktp, por gxin fermi)

kapra — kwo sxtofo; tolo; tolajxo
koton kapra — kotona sxtofo
kamakapra — lita tolajxo

kapti — zwo kapti
kapting — kaptado
kaptiwat — kaptajxo
kapter, kaptika — kaptilo
kapter, kapti-sha — kaptanto

kapushon — kapucxo; cxapo (de skribilo ktp.)
kalam kapushon — cxapo de skribilo

kare — kara (amata — komparu “guy”)
kare amigas! — karaj amikoj!

karim — kwel bonkora
bi karim — bonvolu
karimtaa — bonkoreco

karke — kwel kruda, malmilda, maldelikata, bruska

karota — kwo karoto

karpus — kwo akvomelono

karta — kwo karto, mapo

karwe — kwel amara

kasu — kwo kazo (okazo)
in sey kasu — en tiu kazo
in tal kasu — en tia okazo
in eni kasu — cxiuokaze
in maiste kasu — plimulte, plimultokaze
pa kasu — hazarde
kasuale — okaza, hazarda

kati — zwo trancxi, haki, tondi
kati herba — trancxi/tondi la herbon
kata — trancxo
kating — trancxado, hakado, tondado
katiwunda — trancxvundo
kati-kili — bucxi

kauda — kwo vosto
in kauda de tren — en la vosto de vagonaro

kaulu — zwo konsideri
kaulu-yen — konsiderante
kaulusa — konsidero, konsiderado

kausa — kwo kauxzo, kialo
bu sin kausa — ne sen kialo, ne senkauxze
kausale — kauxza
kausi — kauxzi

kaval — kwo cxevalo
man-kaval (kavalo) — vircxevalo
gin-kaval (kavalina) — cxevalino
yunkaval — cxevalido
shma-kaval — cxevalacxo

kavi — zwo fosi
kavi arda — fosi teron
kaving — fosado

kazan — kwo kaldrono (granda metala vazo por kuiri, boligi ktp.)
kazan-ki — kaldroneto
vaporkazan — vaporkaldrono

ke — gramatika ke
Yu jan ke me lubi yu. — Vi scias, ke mi amas vin.

kel — gramatika kiu (relativa pronomo pri personoj aux ajxoj)
Es gela kel pri gani. — Tio estas junulino kiu sxatas kanti.

kelke — inplas-kwanto kelke da, iom da
kelke kitaba — kelke da libroj, fo kelke taim — por iom da tempo

kem — gramatika ol
Yu lopi pyu kway kem lu. — Vi kuras pli rapide ol li.
kem...tem — ju...des

ken — kwo (fermebla) metala vazo (vazo kiu ne apartenas al mangxilaro); ladskatolo (ankaux "tin ken")
pintaken — skatolo da farbo

kepa — kwo kepo

kes — kwo fromagxo

ketla — kwo bolilo, bolkrucxo (tekrucxo estas "chaydan")

ki — syao -et-; -nj-, -cxj-
dom-ki — dometo, Maria-ki — Manjo; somni-ki — dormeti

kibrit — alumetoj
un kibrit — alumeto
kibritdan — alumetujo

kicha — kwo tera koto, sxlimo (sur vojo ktp.)

kili — zwo murdi
kila — murdo
kiler — murdisto

kilometra — kwo kilometro
dwashi kilometra per ora — dudek kilometroj per horo

kindocha — kwo nepino

kinkinda — kwo nepo/nepino

kino — kwo kino
kinoguan — kinejo

kinson — kwo nepo

kipi — zwo konservi, reteni, gardi
kipi nada — gardi la esperon
gardi mani in banka — deponi monon en la banko
gardi sekret — gardi sekreton
kipi forsa — konservi fortojn

kirka — kwo kirko, pregxejo; eklezio
kirkayuan — ekleziulo

kisi — zwo kisi
kisa — kwo kiso
kising — kisado

kitaba — kwo libro
kitaba-tana — librobreto
kitabakin — libreto, brosxuro
kitabaguan — biblioteko
kitabashop — librejo
shma-kitaba — libracxo

klaida — kwo vesto
klaidi — vesti
klaidi swa — vesti sin
klaiding — vestado
klaidilok — vestejo
deklaidi — senvestigi
deklaidi swa — senvestigxi
klaidawahta — vestgardejo

klare — kwel klara; hela (lume kolorigita — komparu "yarke")
klare har — la hela hararo
klarem — klare
klarifi (fa-klare) — klarigxi, heligxi
klarisi (mah-klare) — klarigi, heligi
klaritaa — klareco, heleco
klare- — hel-: klare-blu — helblua
klare-blu skay — la hele blua cxielo

klef — kwo sxlosilo
klefi — sxlosi

klimbi — zwo grimpi
klimbi uupar — grimpi supren
klimbi nich — grimpi malsupren
klimbing — grimpado

klin — kwel pura (ne makulita de nauxza substanco — polvo, graso, koto ktp.), orda, neta (komparu "pure")
klintaa — pureco, ordo
klinisi (mah-klin) — purigi, ordigi
treba klinisi shamba — necesas purigi la cxambron
klinisa — purigo

klok — gramatika (partiklo por esprimi la horon)
klok dwa — je la dua horo
kwel klok es? — kioma estas horo?
kwel klok yu chi akshamfan? — je kioma horo vi vespermanxas?
klok ot-e-haf — (je) duono post la oka
klok dwa sin dwashi — (je) dudek minutoj antaux la dua horo

kloka — kwo horlogxo
murkloka — murhorlogxo
handakloka — brakhorlogxo

klosi — zwo fermi
klosa — fermo

kojansa — kwo konscienco

kok — kwo koko / kokino
gin-kok (kokina) — kokino
man-kok (koko) — koko
yunkok — kokido
kokmasu — kokajxo

kol — kwo brasiko

kolekti — zwo kolekti (precipe en la senco "kunmeti apartajn objektojn por komuna destino; arigi disajxojn")
kolekti kitabas — kolekti librojn
kolekting — kolektado
kolektura — kolektajxo
kolekta — kolekto

kolina — kwo monteto, holmo
nichen kolina — cxe malsupro de la monteto; go nich kolina — malsupreniri la monteton

kolor — kwo koloro
kolor(-ney) — kolora
kolorkalam — kolora krajono
kolori — kolorigi
koloring — kolorigo
koloranta — kolorigilo

kom — gramatika 1) kiel ("en funkcio de" — komparu "komo")
gun kom leker — labori kiel kuracisto
shwo kom skuso — diri kiel ekskuzo
2) kiel (en komparoj)
ga kom yu — tute kiel vi
kom yu yao — kiel vi volas
tanto kway kom posible — tiel rapide kiel eble

komandi — zwo komandi
komanda — kwo komando
komander — kwo komandanto

kombini — zwo kombini, kombinigxi
kombina — kwo kombino, kombinigxo, kombinajxo

komenti — zwo komenti
komenta — kwo komento

komo — kwesti kiel (demanda adverbo, signifanta "kiamaniere? kiagrade?")
Komo yu sta? — Kiel vi fartas?
Komo yu nami? — Kiu estas via nomo?
Komo hao yu jan urba? — Kiel bone vi konas la urbon?

kompari — zwo kompari (kun koysa — kun io)
bukomparibile — nekomparebla
kompara — komparo
komparike — kompara

komplete — kwel kompleta
kompletem — komplete
kompletisi — kompletigi
kompleta — kompleto

komplike — kwel komplika
komplikisi — kompliki
se komplikisi dela — tio komplikas la aferon
komplikifa — komplikajxo
komplikitaa — komplikeco

komponi — kunmeti, komponi; konsisti (havi kiel erojn) (aus koysa — el io)
komponi-ney — kwel kunmetita; kompunda
komponing — kwo kunmetado
kompona — kwo konsisto; kunmetajxo
komponitura — kunmetajxo

komposi — zwo verki, komponi
komposi musika — komponi muzikon
komposer — komponisto
komposing — komponado
komposa — kompono, komponajxo

kompyuter — kwo komputilo (ankaux "kompa")
kompyuterisi —  komputiligi

komune — kwel komuna
komunisi — komunigi

komuniki — zwo komuniki, komunikigxi
komunika — komunikado

kondision — kwo kondicxo
kondisioni — kondicxi
kondision-ney — kondicxa

kondukti — zwo kondukti (konduki elektron, varmon, elektromagnetan ondon — komparu dukti)
kondukter — kondukilo, konduktilo
kondukta — kondukteco

konekti — zwo konekti, kunigi, kunligi
konekta — konekto, kunligo
konektihisto — konektivo

konfesi — zwo konfesi
konfesa — konfeso

konfusi — zwo konfuzi
konfusa — konfuzo

koni — zwo koni
Nu bu koni mutu. — Ni ne konas unu la alian.
en-koni — konatigxi
koni-ney — konata
koninesa — konateco
mah-koni — konatigi

konsenti — zwo konsenti
konsenta — kwo konsento

konsi — zwo konscii
konsa — kwo konscio
konsa-ney — kwel konscia
konsa-nem — komo konscie
dekonsi — zwo senkonsciigxi
rikonsi — zwo rekonsciigxi

konsili — zwo konsili
konsila — kwo konsilo
konsiler — kwo konsilisto

konsilum — kwo konsiligxo, konsilio
fai konsilum — konsiligxi

konstante — kwel konstanta
konstanta — kwo konstanto
konstansia — kwo konstanteco

konteni — zwo enhavi
kontena, konteniwat — kwo enhavo; enteno
kontener — kwo kontenero

konti — zwo kalkuli (komparu "kalkuli")
konta — kwo kalkulo

kontinu — zwo dauxrigi, pluigi
kontinusa — kwo dauxrigo

kontra — konekti-komo, syao kontraux, kontrauxe (rigardu ankaux “pur”)
kontra suy vola — kontraux lia volo
lekika kontra febra — kuracilo kontraux febro
apogi-yen kontra mur — apogante sin kontraux muro
kontra dom — kontraux la domo
dom es kontra — la domo staras kontrauxe
kontrakosa — kontrauxajxo
kontratoxin — kontrauxveneno
kontra-ney — kwel kontrauxa
pa kontra-ney sahil — sur la kontrauxa bordo
in kontra-ney kasu — en mala kazo
kontra-nem — komo kontrauxe, male
Tak, bu kontra-nem. — Tiel, ne male.

kontroli — zwo kontroli
kontrola — kwo kontrolo
kontroler — kontrolisto

kopa — kwo kaliko; pokalo (trofeo en konkursoj)

kopia — kopio
kopi — kopii
koping — kopiado

korda — kwo sxnuro
saltikorda — saltosxnuro

kordia — kwo koro
kordiale — kora
kordialem — kore

korekte — kwel korekta
korektisi — korekti
korektisa — korekto, korektado

korpa — kwo korpo

kosa — kwo ajxo; afero, cirkonstanco

kosti — kosti
kwanto kosti? — kiom kostas?
kosta — zwo kosto

kota — kwo kato/katino
man-kota (koto) — virkato
gin-kota (kotina) — katino
yunkota — katido

kovra — kwo kovro, kovrilo (vidu ankaux "kapak")
sub kovra de nocha — sub kovro de nokto
tablakovra — tablokovrilo, tablotuko
kovri — kovri
kovring — kovrado
dekovri — malkovri
bukovri-ney — senkovrita

koy — inplas-kwel ia
dar ye koy jen, me bu koni lu. — Tie estas ia homo, mi ne konas lin.
koygrad — inplas-komo iagrade, iom
koykomo — inplas-komo iel, iamaniere
koylok — inplas-komo ie
koysa — inplas-kwo io
koytaim — inplas-komo iam, iatempe
koywan — inplas-kwo iu
koyves — inplas-komo iufoje

krai — zwo krii
kraisa — krio
kraishil — kriema

krashi — zwo dispremi

kreati — zwo krei
kreative — krea
kreata, kreating — kreo, kreado
kreatura — kreajxo

kredi — zwo kredi
kredi a koywan — kredi al iu
kredo — kredo

krek — kwo fendo
kreki — fendi
kreki nuta — krevigi nuksojn
kreking — fendado

kresi — zwo kreski
kresa, kresing — kresko, kreskado
dekresi — malkreski

krimen — kwo krimo
krimenale — krima; kriminala
krimenalitaa — krimeco
krimenjen — krimulo

kripi — zwo rampi
kriping — rampado

krome — konekti-komo krom (plie al, aldone al — komparu “exepte”)
krome to — krom tio

kros — kwo kruco
krosi — kruci, krucigxi
krosa — krucado, krucigxo
daokrosa — stratkrucigxo

krushi — zwo krasxi
krusha — krasxo

ku — gramatika (demanda partiklo cxe fino de frazo) (rigardu ankaux "ob")
Me darfi zin ku? — Cxu mi povas eniri?

kufla — kwo seruro

kuki — zwo kuiri
kuking — kuirado
kuker — kuiristo
kukishamba, kukilok — kuirejo

kukla — kwo pupo

kula — kwo kuglo

kulak — kwo pugno
kulak-batala — pugna batalo

kulpa — kwo kulpo
es may kulpa — estas mia kulpo
kulpa-ney — kulpa
kulpanesa — kulpeco

kun — konekti kun, kune kun
klosi dwar kun shum — fermi pordon kun bruo
kunem
Pren me kunem! — Prenu min kun vi! Ob mani es kunem? — Cxu vi kunhavas monon?

kunshwo — zwo interparoli
kunshwosa — interparolo
kunshwoer — interparolanto

kupi — zwo acxeti
kupa — acxeto, acxetajxo
kuping — acxetado

kuraja — kwo kuragxo
kuraja-ney — kuragxa
kuraji — kuragxi
kurajisi — kuragxigi
kurajanik — kuragxulo

kurte — kwel mallonga
mah-kurte (kurtisi) — mallongigi
fa-kurte (kurtifi) — mallongigxi
kurtem — mallonge dirite

kurtena — kwo kurteno
kurteni — kurteni

kurupe — kwel malbela, monstra

kurve — kwel kurba
kurva — kwo kurbo, kurbajxo
kurvitaa — kurbeco
kurvifi — kurbigxi
kurvisi — kurbigi

kushen — kwo kuseno
kushenkuta — kwo kusena koverto

kusi — zwo mordi
kusa — kwo mordo
kusishil — mordema

kuta — kwo ekstera kovro; tegumento; sxelo (komparu "shel")
baumkuta — arbsxelo
letakuta — koverto
kuti — envolvi

kuydi — zwo zorgi
kuydi kinda — zorgi pri la infanoj; kuydi flor — zorgi pri floroj; bu kuydi om to — ne zorgu pri tio
kuyda — zorgo
kun kuyda — zorge
kuydi-she — zorga
kuydishil — zorgema
sinkuyda-ney — senzorga

kwadra — kwo kvadrato
kwadri — kvadratigi
kwadra-ney — kvadrata
do kwadra — kvadratita

kwalitaa — kwo kvalito
kwalitaa-ney — kvalita

kwan — kwo puto

kwantitaa — kwo kvanto
kwantitaa-ney — kvanta

kwanto — kwesti kiom
Kwanto yar yu hev? — Kiom da jaroj vi havas? Kwanto da kosti? — Kiom gxi kostas?

kwasi — konekti-komo kvazaux
Ta shwo kwasi me bu audi hao. — Li parolas, kvazaux mi ne auxdus bone.

kway — kwel, modus-komo rapida, rapide
kway tren — rapida trajno
kway kom bliza — rapida kiel fulmo
kwaytaa — rapido, rapideco

kwel — kwesti kia, kiu (komparu “hu”)
Kwel es lu? — Kia estas li? Kwel de li? — Kiu de ili?

kwesti — zwo demandi
kwesta — demando

kwiti — zwo forlasi
bu kwiti me! — ne forlasu min!
kwiti kama — ellitigxi
kwiti molya, gunsa — forlasi la edzinon, la oficon
kwiti fumi — forlasi fumadon

kwo — kwesti kio
Kwo yu maini? — Kion vi subkomprenas?

kyete — kwel kvieta, mallauxta, malbrua (komparu “kalme”)
kyetem — kviete, mallauxte
kyetitaa — kvieto, kvieteco

la — gramatika (substantivigo, anstatauxanta vorto, singularo)
Walaa dwa kitaba. Sey-la es hao e toy-la es buhao. – Jen du libroj. La tiu cxi estas bona, kaj la tiu estas malbona.
las — gramatika (substantivigo, anstatauxanta vorto, pluralo)
Me hev mucho rosa. Me pri blan-las zuy. — Mi havas multe da rozoj. Mi pleje sxatas la blankajn.

laba — kwo lipo

lagan — fervoro, diligenteco
lagan-ney — diligenta, fervora

lagi — zwo kusxi
lagilok — kusxejo, bestkusxejo

lai — zwo veni
me lai klok dwa — mi venos je la dua horo
laisa — veno
lai-she — venonta, sekva
lai-she yar — la venonta jaro
laives — (je) la venonta fojo

lak — kwo lago

lampa — kwo lampo

lan — kwel mallaborema, maldiligenta
lanfai — mallaboremi
lantaa — mallaboremo
lannik — mallaborulo

landa — kwo lando
landi — zwo alterigxi

lansi — zwo jxeti
fa-lansi a/inu — sin jxeti al/en
lansa — jxeto

lao — kwel maljuna
laotaa— maljuneco
lao yash — maljunagxo
laojen — maljuna homo
laoman — maljunulo
laogina — maljunulino
fa-lao — maljunigxi
mah-lao — maljunigi

larma — kwo larmo

lasi — sta lasi (ne teni, ne malhelpi — komparu “lyu”)
lasi me go, lasi me wek — lasu min iri; lasi lwo — lasi fali; lasi me dumi idyen — lasu/permesu min iom pensi

laste — kwel lasta

latif — kwel afabla, gxentila

laudi — zwo lauxdi
laudi-bashan — lauxda parolado
laudival — lauxdinda
lauda — lauxdo

laute — kwel lauxta
lautem — lauxte

laxe — kwel malstrecxa, malstrecxita
laxifi (fa-laxe) — malstrecxigxi
laxifa — malstrecxigxo
laxisi (mah-laxe) — malstrecxi
mah-laxe muskula — malstrecxi muskolojn
mah-laxe noda — malstrecxi la nodon

laza — kwo forjxetajxoj; balaajxo; rubo
laza monton — rubamaso
lazadan — rubujo
lazalok, lazika — rubejo

lefte — kwel maldekstra
lefta — kwo maldekstro
a lefta — loko-komo maldekstren
Kan a lefta! — Rigardu maldekstren!
leften — konekti-komo maldekstre
Leften ye garden. — Maldekstre estas gxardeno.
Garden es leften dom. — La gxardeno estas maldekstre de la domo.

legum — kwo legomo
legumgarden — legomejo

leki — zwo kuraci
leking — kuraco
lekika — kuracilo
lekiguan — kuracejo
leker — kuracisto

lekti — zwo legi
lekta, lekting — lego, legado
lektiwat — legajxo
lekter, lekti-sha — leganto
lektibile — legebla
lektiguan — legejo
lekter, lektika — legilo

lemar — sxranko
lemarkin — kredenco

lenge — kwel malvarma, frida
lenge akwa — malvarma akvo
es lenge hir — estas malvarme cxi tie
me sta lenge — al mi estas malvarme
lengi — malvarmigxi/malvarmigi
lengifi (fa-lenge) — malvarmigxi
lengisi (mah-lenge) — malvarmigi
lengisa — malvarmigo
lengitaa — malvarmo
lengitura — malvarmumo

lente — kwel malrapida, lanta
lentem — malrapide

leon — kwo leono

lerni — zwo lerni
lerner — lernanto
lernikitaba — lernolibro
lerna — lerno
lerning — lernado
lerni-ney — dokta, sciplena
lerninesa — scipleneco

leson — kwo leciono

lesti — zwo flati
lesta — flato
lestinik — flatulo

leta — kwo letero
letakuta — koverto
fai leta — korespondi

letra — kwo litero

leve — kwel malpeza, legxera
levifi (fa-leve) — malpezigxi
levifa — malpezigxo
levisi (mah-leve) — malpezigi
levisa — malpezigo

lexikon — kwo vortaro

ley¹ — inplas-kwel ilia, iliaj, ilian, iliajn

ley² — syao «speco»
jen homo — jenley homaro
gaoley talim — supera instruado

li — inplas-kwo ili
li-ney, ley — ilia, iliaj, ilian, iliajn
Bu es nu-ney, es li-ney. — Ne estas nia(j), estas ilia(j).

libre — kwel libera
libritaa — libero, libereco
librifi (fa-libre) — liberigxi
librisi (mah-libre) — liberigi

lif — kwo folio
liftot — foliaro
lifi — foliumi
liflwosa — folifalo

lifti — zwo levi
ek-lifti plechas — levi sxultrojn
lifta — levo, levado
lifti swa — levi sin
liftika — lifto

ligi — ligi
ligi doga — ligi hundon
ligi bay wada — ligi per la promeso
liga — ligo
Jenmin Liga — la Ligo de Nacioj
liging — ligado
deligi — malligi; malligigxi (ankaux fa-deligi)

ligna — kwo ligno; hejtoligno
lignatabla — ligna tablo
lignapuda — segpolvo

likwe — kwel likva
likwa — likvo, likvajxo
likwifi (fa-likwe) — likvigxi
likwisi (mah-likwe) — likvigi

limita — kwo limito, limo (precipe ne spaca — komparu “borda”)
limiti — limigi
limiti swa — sin limigi, limigxi
limiting — limigo, limigxo

lingwa — kwo lingvo

lisan — kwo lango

lisi — zwo leki

lista — kwo listo

liti — zwo versxi, versxigxi
misliti — misversxi

lo — gramatika (nocia neuxtra genro)
Es lo zuy muhim. — Estas la cxefa afero, tio plej gravas.
Lo tal mus bu repeti. — Tiajxo ne devas ripetigxi.
Lo sirkum — cxirkauxo.

loda — kwo sxargxo
lodi — sxargxi
loding — sxargxado
nichlodi — elsxuti
uuparlodi — alsxuti

lok — syao «-ejo, loko»
ahfilok — kasxejo
twolilok — drasxejo
enilok — ie ajn
a enilok — ien ajn
kadalok — cxie
koylok — ie
a koylok — ien
nullok — nenie
a nullok — nenien
otrelok — aliloke

loki — zwo lokigxi
en-loki — eklokigxi, sin trovi
lokisi — loki

loko — kwo loko (komparu “plasa”)
lokale — loka
lokalisi — lokalizi

longe — kwel longa
longem — longe
longitaa — longo; longeco
long- — long-: longhar-ney — longhara

longtaim — taim-komo (dum) longa tempo, longe
lu jivi hir yo longtaim — li logxas cxi tie jam dum longa tempo
se eventi longtaim bak — tio okazis antaux longe
longtaim bifoo ke — longe antaux ke
longtaim bifoo kem — longe antaux ol
longtaim-ney — longdauxra (komparu “dave”)

lopi — zwo kuri
lopa, loping — kuro, kurado
loper — kuranto, kuristo

lu — inplas-kwo li, lin
Lu shwo hao. — Li parolas bone. Me kredi a lu. — Mi kredas al li.
lu-ney, luy — inplas-kwel lia, lian, liaj, liajn
Es lu-ney kitaba, bu yu-ney. — Tio estas lia libro, ne via.

lubi — zwo ami
luba — amo
en-lubi — enamigxi
gro-lubi — amegi
lubijen — amato/amatina
lubiman — amato
lubigina — amatina
lubijenta — geamantoj
swa-luba — sinamo

luchi — zwo lukti
lucha — lukto
luter — luktisto

lugi — zwo mensogi
luga — mensogo
luger — mensogulo
lugishil — mensogema

luk — kwo cepo

luma — kwo lumo
lumi — lumi
lumisi — lumigi
lumaful — luma, lumplena
mah-on luma — sxalti la lumon

luna — kwo luno

lusi — zwo 1) perdi
lusi taim — perdi tempon; lusi dao — vojerari
2) malgajni
lusa — perdo; malgajno

lwo — zwo fali
lasi lwo — lasi fali
lwosa — falo
lwoshil — falema
mah-lwo — faligi

lyan — senti spirita/anima ligo, esti anime ligita (al iu/io — а koywan/koysa)
lu lyan a ela — li estas alligita al sxi
lyan-ney — anime ligita (al iu/io — а koywan/koysa)
 ye kota muy lyan-ney a suy masta — iuj katoj tre ligigxas al sia mastro
lyansa — anima ligo, korligo, alligiteco

lyu — zwo lasi (ne preni kun si; restigi sur iu loko aux en iu stato — komparu “lasi”)
lyu kinda in dom — lasi infanon cxe la hejmo
lyu trasa — lasi spurojn
lyu pan a amiga — restigi panon al amiko
lyu me sole — lasu min sola
lyu dwar ofni-ney — lasi la pordon malfermita

madu — kwo mielo

magari — se (optativo)
Magari ta lai! — Se li venus!

mah — syao-gramatika «igi»
gran – mah-gran — granda – grandigi
hao – mah-hao — bona – bonigi
chi – mah-chi — mangxi – mangxigi
lwo – mah-lwo — fali – faligi
mah swa lekti for — igi sin legi pluen
se ve mah yu joi — tio gxojigos vin

mahan — kwel majesta
mahanem — majeste
mahantaa — majesteco
Luy Mahantaa — Lia majesto

mahta — kwo potenco (jura aux politika kapablo obeigi al sia volo; multpoveco — komparu "potensia")
mahtaful — kwel potenca, multpova

maidan — kwo placo, placeto
futbol maidan — futbala kampo

maimun — kwo simio

mais — kwo maizo

maiste — 1) plej multe (superlativo de "mucho")
lu hev maiste mani — li havas plej multe da mono
2) plej multa
in maiste kasu — en plej multaj okazoj
maiste parta — la plej granda/multa parto
maiste jen — la plimulto da homoj
maistegrad — plejgrade, plejmulte
maistem — pleje, plejparte
maista, maistitaa — plimulto

majbur — sta devigatas
majburi — zwo devigi
majburing — kwo devigo
majburi-ney — kwel devigata, devigita
majburi-nem — komo devigate, devigite

makaron — kwo makaronioj
makaroninka — makaronio

malgree — konekti malgraux
malgree bade meteo — malgraux la malbona vetero; malgree olo — malgraux cxio

man — 1) kwo viro (ankaux manjen)
manjen klaida — vira vesto
manlik — vireca
ko-man — kunulo
2) syao «vir-»
man-yan — virsxafo, man-leker — (vira) kuracisto

mangi — zwo esti okupita, okupi sin, okupigxi pri
me mangi, foni poy — mi estas okupita, telefonu vi poste
me mangi reporta — mi okupigxas pri raporto
me mangi lekti sey kitaba — mi okupigxas pri legado de tiu libro
manga — okupateco, okupigxo

mani — kwo mono
manidan — monujo

manta — kwo litkovrilo

manya — taim-komo morgaux
aftemanya — postmorgaux

mao — kwo lano; besthararo
mao(-ney) — lana; vila
longmao-ney — longharara
maoshapa — lana cxapo

mar — kwo maro
mar(-ney) — mara
marjen — maristo

marka — marko
marki — marki
marking — markado

marto — kwo marto (ankaux mes-tri)

masbute — kwel firma, fortika
masbutifi (fa-masbute) — firmigxi, fortikigxi
masbutisi (mah-masbute) — firmigi, fortikigi
masbutitaa — firmeco, fortikeco

mashina — kwo masxino

maskul — kwo masklo
maskul-ney — maskla
maskulum — gram. vira genro

Masra — Egiptio

masri — egipto; egipta

masta — kwo mastro
gin-masta — mastrino
dom-masta — domomastrino

master — kwo majstro
master de suy fah — majstro de sia fako

masu — kwo viando
govamasu — bova viando
swinamasu — porka viando
yanmasu — sxafa viando
masumeler — viandmuelilo
masuyuan — bucxisto, viandisto

mata — kwo patrino
mata-patra — gepatroj

mature — kwel matura
mature yabla — matura pomo
maturifi (fa-mature) — maturigxi
maturitaa — matureco
premature — antauxtempa

maus — kwo muso
mauskapter — muskaptilo
yunmaus — musido

may — inplas-kwel mia, mian, miaj, miajn
Es may kalam. — Tio estas mia krajono.

me — inplas-kwo mi, min
a me — al mi
Audi me! — Auxskultu min! Jawabi koysa a me! — Respondu ion al mi!
me-ney, may — mia, mian, miaj, miajn

meil — kwo posxto
meilguan — posxtejo

meja — kwo mezuro, mezurilo
meji — mezuri
mejibile — mezurebla

melon — kwo melono

memba — kwo membro (de la korpo — komparu "yuan")

memoria — kwo memoro
pa memoria — memore
memorisi — memorfiksi; parkerigi ("memorigi" estas "mah-remembi")

menga — 1) kwo multo, aro
menga de kwesta — aro da demandoj
2) syao «multo, aro»
moskamenga — musxa svarmo
jenmenga — amaso da homoj

meno — gramatika malpli; malplia
meno kway kem… — malpli rapida ol...
meno kem shi — malpli ol dek
meno guy — malpli multekosta

menta — kwo menso
mentale — mensa
mentastasa — menta stato

merki — zwo rimarki (sed ne “diri”); noti (priatenti kaj konservi en sia memoro)
merki pa un-ney kansa — rimarki je la unua rigardo
merki ba sey konklusa in yur kapa — notu al vi tiun konkludon en la kapo
merkival — rimarkinda
merkibile — rimarkebla

mes — kwo monato
(kada)mes-ney — (cxiu)monata

mesaja — kwo mesagxo

metal — kwo metalo
metal(-ney) — metala
metalka — metalajxo

meteo — kwo vetero
badal-ney meteo — nebula vetero

metra — kwo metro
pet metra — kvin metroj

metro — metroo

mey — kwo majo (ankaux mes-pet)

mide — meza; averagxa
midem — averagxe
midika — mezajxo; averagxo
mida — kwo mezo
in mida de — en la mezo de
yus in mida de — gxuste en la mezo de
mid- — syao "mez-"
midnocha — meznokto
middey — meztago
midyash-ney — mezagxa

miden — konekti meze de
miden shamba — meze de la cxambro; miden amigas — meze de amikoj

mifen — kwo abelo
mifendom — abelujo

migi — zwo palpebrumi

mikas — kwo tondilo, cxizojo

mil — kwanto mil, milo
mil yar — milo da jaroj
un de milfen — milono

milion — kwanto miliono
dwa milion — du milionoj
dwa milion petsto mil — 2 500 000
milioner — milionulo

milka — kwo lakto
dai milka — milki
milka(-ney) — lakta
Milkadao — Lakta vojo
milki — melki
milking — melkado
milker — melkilo
milki-sha — melkisto/melkistino

minim — gramatika malplej
minim guy — malplej multekosta
minimgrad — malplejgrade, malpleje
minimtaa — malplimulto

minuta — kwo minuto

mira — kwo spegulo

mirakla — kwo miraklo
mirakla-ney, miraklalik — mirakla
mirakla-nem — mirakle

misteria — kwo mistero
misteriaful — mistera

miti — zwo renkonti, renkontigxi
mita — renkonto, renkontigxo

mixi — zwo miksi
mixing — miksado
mixa — mikso
mixitura — miksajxo
mixiwat — miksato
mixer — miksilo
muvi-miksi — kirli

mlan — malvigla; apatia

mog — sta povi; darfi
me bu mog zwo to — mi ne povas fari tion
se mog bi — tio povas esti
kadawan mog lai — cxiu povas veni
mogbi — eble
mogisi — ebligi
mogsa — povo
pa ol mogsa — plenforte, je tuta povo
me zwo olo ke es inen may mogsa — mi faros cxion laux mia povo

mokre — kwel malseka
mokrifi (fa-mokre) — malsekigxi
mokrifa — malsekigxo
mokrisi (mah-mokre) — malsekigi
kuydi bu mokrisi peda! — atentu ne malsekigi viajn piedojn!

mole — kwel mola
mole kushen — mola kuseno
molenesa — kwo moleco
molifi (fa-mole) — moligxi
molifa — kwo moligxo
molisi (mah-mole) — moligi
molisa — kwo moligo
molika — kwo molajxo

molya — kwo edzino (ankaux "gamigina")

momenta — kwo momento
momenta-ney — momenta
momenta-nem — momente ("cxi-momente" estas "al momenta, al nau")

moneta — kwo monero

monta — kwo monto
montaflanka — kwo monta flanko

monton — kwo amaso (sed ne "homamaso" — tiu estas "jenmenga")
monton de ramla — amaso de sablo
montoni — zwo amasigi

morba — kwo malsano
morba-ney — kwel malsana
morbi-sha — kwo malsanulo
morbi — zwo malsani
en-morbi — zwo malsanigxi

morta — kwo morto
morta-ney — morta
morti — zwo morti
mortijen — zwo mortinto
mortisi — zwo mortigi

moska — kwo musxo
moskamenga — musxa svarmo

moskita — kwo kulo; moskito

motor — kwo motoro
motor(-ney) — motora
motorista — motoristo

mucho — inplas-kwanto multe, multe da
gun mucho — multe labori
mucho jen — multe da homoj
mucho pyu hao — multe pli bona/bone
muchos — multaj (homoj)
muchoyar-ney — multjara

muda — kwo humoro (mensostato emocia; animstato)

muh — kwo busxo

muhim — kwel grava, konsiderinda
muhimtaa — graveco
nomuhim — malgrava, bagatela
nomuhimka — malgravajxo, bagatelo

mule — kwel milda, softa
mulitaa — mildeco

multipliki — zwo multipliki (bay — per)
tri multipliki bay sem es dwashi-un (tri ves sem es dwashi-un) — tri multiplikite per sep estas dudek unu
multiplika — multipliko

munda — kwo mondo
munda(-ney) — monda

mur — kwo muro

mursha — kwo edzo

mus — sta devi (komparu “debi”, “treba”, “gai”)
Oli jen mus chi fo jivi. — Cxiuj homoj devas mangxi por vivi.
Manya me mus go a ofis. — Morgaux mi devas iri al la oficejo.

mushkile — kwel malfacila
mushkilem — malfacile
mushkila — malfacilajxo
mushkilitaa — malfacileco
mah-mushkile — malfaciligi

musika — kwo muziko
musiki, fai musika — muziki, ludi muzikon
musikale — muzika
musiker — muzikista
musikatul — muzikilo

muskula — kwo muskolo
mah-laxe muskula — malstrecxi muskolojn
tensi muskula — strecxi muskolojn
muskulatot — muskolaro

mutu — komo unu la alian
nu lubi mutu — ni amas unu la alian
a mutu — unu al la alia

mutuale — kwel mutuala, reciproka

muvi — zwo movi, movigxi
muva — movo, movado, movigxo

muy — modus-komo tre
es muy jamile — (tio) estas tre bela
muy kway — tre rapida/rapide

na — gramatika (la partiklo kiu permesas loki subpropozicion antaux la substantivo
Ta jivi na planeta. — La planedo sur kiu li logxas/logxis.
Me dumi na kwesta. — La demando pri kiu mi pensas.
hao sidi na stula — la segxo sur kiu oni sidas komforte
Vidu ankaux “ti”

nadi — zwo esperi
nada — espero
nadibile — esperebla

nafta — kwo nafto

nagle — kwel aroganta
naglitaa — aroganteco
nagla — arogantulo/arogantulino
naglo — arogantulo
naglina — arogantulino

naka — kwo ungo

naloga — kwo imposto

nam — kwo nomo
nami — nomi, nomigxi
Komo yu nami? — Kiel vi nomigxas?
Me nami Ivan. — Mi nomigxas Ivan.
nami-yen — nome, tio estas

namba — kwo nombro
gran namba — granda nombro
pare namba — para nombro
namba expresa — nombra esprimo

namre — kwel modesta
namrem — modeste
namritaa — modesteco

natura — kwo naturo
abyas es dwa-ney natura — kutimo estas dua naturo
naturale — natura
naturalem — nature
naturalitaa — natureco

nau — taim-komo nun
til nau — gxis nun; depos nau — de nun
al nau — cxi-momente, nuntempe
lo nau — nuno, nuntempo
nau...nau — jen...jen
nau-ney — nuna

nayu — kwo butero
nayudan — buterujo

negative — kwel negativa
negativa — negativo

negi — zwo negi
nega — negado

nerva — kwo nervo
nerva(-ney) — nerva
nerva sistema — nervaro
nervamorba — nerva malsano

nesese — kwel necesa (ankaux lauxracie aux lauxlogike ne povanta esti alieca aux ne esti; nepre okazonta, neevitebla)
nesesitaa — neceso

nesta — kwo nesto
nesti — nesti

neta — kwo reto
texi neta — teksi reton

neva — taim-komo neniam

ney — gramatika (servas por genitivo kaj substantivaj atributoj; post verboj gxi estas indico de pasiva participo)
brata-ney nam — brata nomo
jen-ney — homa
un-ney — unua
pi-ney akwa — drinkata/drinkita akvo
rude-fas-ney jen — rugxvizagxa homo
olo es yo zwo-ney — cxio estas jam farita
nem
sinsensu-nem — sensence
un-nem — unue
un-nem... poy — antauxe... poste
dwa-nem — due

ni — gramatika
ni...ni... — nek... nek
ni me ni yu — nek mi nek vi

nich — konekti-komo malsupren
go nich — iri malsupren
go nich kolina — iri malsupren sur la monteto
nichen — konekti-komo malsupre; cxe malsupro de
me es nichen — mi estas malsupre
nichen kolina — cxe malsupro de la monteto
fon nichen — de malsupre

niche — kwel malsupra
nichisi — mallevi, malsuprenigi
nichisi kapa — mallevi kapon
nichifi — sinki, malsuprenigxi
nicha — kwo malsupro, malsupra parto

nidi — zwo malhavi ion necesan, bezoni (komparu “treba”)
me nidi reposi — mi bezonas ripozon
nida — kwo bezono

nihil — kwo malesto, nenio
nihilisi — zwo neniigi
nihilisa — kwo neniigo

nihon — kwel, kwo japano; japana; japana lingvo

nin — kwanto naux (9)
ninshi — nauxdek
ninsto — nauxcent

Nipon — kwo Japanio, Nipono
Nipon-jen — logxanto/sxtatano de Nipono

nise — kwel malalta
nisem — malalte
nisifi (fa-nise) — malaltigxi
nisisi (mah-nise) — malaltigi

nixa — inplas-kwo nenio, nenion
bu jan nixa — scii nenion
Danke! – Es nixa. — Dankon! – Nedankinde.

no — syao «mal»
kalme trankvila — nokalme maltrankvila
piti-she kompata — nopiti-she malkompata
pinchan ordinara — nopinchan eksterordinara

nocha — kwo nokto
pa nocha — nokte
hao nocha! — bonan nokton!
fa-nocha — noktigxas

nok — kwo pinto
bay finga nok — per fingropintoj
nok de igla — pinto de kudrilo
nok de shu — sxupinto

nokalme — kwel maltrankvila
sta nokalme — esti maltrankvila
nokalmitaa — maltrankvileco
nokalmifi (fa-nokalme) — maltrankviligxi
nokalmisi (mah-nokalme) — maltrankviligi

nol — kwanto nul, nulo
shi gradus sub nol — dek gradoj sub nulo

non — exklami ne (modala vorto)
Yu yao ku? – Non.— Cxu vi volas? – Ne.

nopri — zwo malsxati
nopria — malsxato

norda — kwo nordo
norda(-ney) — norda
norda feng — norda vento
norden — konekti-komo norde, norde de
urba es norden — la urbo estas norde
norden urba ye shulin — norde de la urba situas arbaro

normale — kwel normala
normalem — normale
normalisi — normaligi

nos — kwo nazo
nosdun — naztruo
nosmukus — nazmuko
nostuh — naztuko

nota — kwo noto
noti — noti (skribi — komparu “merki”)

nove — kwel nova
olo nove — cxio nova
novika — novajxo
novitaa — noveco
novnik — novulo
novifi (fa-nove) — novigxi
novifa — novigxo
novisi (mah-nove) — novigi
novisa — novigo

novemba — kwo novembro (ankaux mes-shi-un)
pa novemba — novembre

nu — inplas-kwo ni, nin
nu-ney, nuy — inplas-kwel nia, niaj, nian, niajn

nude — kwel nuda
nuditaa — nudeco
nudifi (fa-nude) — nudigxi
nudisi (mah-nude) — nudigi
nudisi swa, mah swa nude — nudigi sin
nudisma — nudismo
nudina — nuda virino

nuksan — kwo malutilo
nuksani — malutili
nuksan-ney — malutila

nul — inplas-kwel nenia
nul otre — nenia alia; in nul kasu — en nenia okazo
nulem — inplas-komo neniel
nulgrad — inplas-komo neniagrade, neniom
nullok — inplas-komo nenie
a nullok — nenien
nulves — taim-komo neniafoje
nulwan — konekti-kwo neniu

numer — kwo numero
numeri — numeri
numering — numerado

nuta — kwo nukso
kreki nuta — krevigi nuksojn

o (oda) — unisi aux
oda...oda... — aux...aux

ob — gramatika «cxu» (demanda partiklo cxe la komenco de frazo) (rigardu ankaux "ku")
Ob me darfi ofni winda? — Cxu mi povas malfermi fenestron?
Me kwesti ob me darfi ofni winda. — Mi demandas, cxu mi povas malfermi fenestron.

obedi — zwo obei
obeda — obeo, obeado
desobedi — malobei
desobeda — malobeado

observi — zwo observi
observa — observo

obstakla — kwo obstaklo, baro
obstakli — obstakli, bari

obwol — unisi kvankam

obyekta — kwo objekto

of — komo «malsxaltita»
radio es of — la radio estas malsxaltita; mah-of luma — malsxalti lumon

ofensi — kwel ofendi
fa-ofensi — ofendigxi
ofensa — ofendo
ofensishil — ofendigxema
ofensive, ofensi-she — ofenda
no-ofensive — neofenda
ofensi-ney — ofendita
ofensi-nem — ofendite

ofni — kwel malfermi, aperti
ofni-ney — malfermita
ofna — malfermo
ofnika — malfermilo
ofnitura — aperturo

ofte — kwel ofta
oftem — ofte

oko — kwo okulo
ofni okos — malfermi la okulojn

oktoba — kwo oktobro (ankaux mes-shi)

okula — kwo okulvitroj

ol — inplas-kwel tuta (rigardu ankaux “tute”)
ol dey — la tuta tago
oli — inplas-kwo, kwel cxiuj
oli jan — cxiuj scias
oli jen — cxiuj homoj
oli dey — cxiuj tagoj
olo — inplas-kwo cxio
me jan olo — mi scias cxion

olea — kwo oleo
olei — olei

oliva — kwo olivo
olivabaum — olivujo

oltaim — komo ade, dum la tuta tempo
oltaim pyu hao — cxiam pli bone, pli kaj pli bone

om — konekti pri
om se — pri tio (cxi), om to — pri tio, temi om ke... — temas pri ke...

oma — kwo avino

on —1) konekti sur
on tabla — sur la tablo
2) komo «sxaltita»
mah-on TV — sxalti la televidilon
TV es on — la televidilo estas sxaltita

onda — kwo ondo
ondi — ondi
onding — ondado

oni — inplas-kwo oni
oni shwo ke... — oni diras, ke...

oo — exklami ho
Oo es ya jamile! — Ho, kiel bela estas! Oo ya! — Ho jes!

opa — kwo avo
praopa — praavo

opini — zwo opinii
opini koysa kom koysa — rigardi ion kiel ion
opini ta kom amiga — rigardi lin kiel amikon
opini koysa kom muhim — rigardi ion kiel gravan
opina — opinio
segun may opina — laux mia opinio

ora — kwo horo

oranja — kwo orangxo
oranja jus — orangxa suko

oranje — kwel orangxkolora

ordi — mendi
orda — mendo

ordina — kwo ordo
wahti ordina — gardi ordon
ordini — ordigi
ordining — ordigo
desordini — malordigi
ordini swa — sin ordigi
no-ordina — malordo

organ — kwo organo

organisi — zwo organizi
organising — organizado
organisa — organizo
organisasion — organizajxo (societo)

original — kwo originalo
original-ney — originala (auxtentika)

originale — kwo originala (kiu ne imitas aliajn)
originalitaa — originaleco
originalnik — originalulo

osean — kwo oceano

osta — kwo osto
ostalik — osteca
ostifi — ostigxi
ostifa — ostigxo

ot — kwanto ok (8)
ot-ney — oka
otshi — okdek
otsto — okcent

oton — kwo auxtuno
fa-oton — auxtunigas
oton(-ney) — auxtuna
oton-nem — auxtune

otre — inplas-kwel alia
ni un ni otre — nek unu nek alia; pa otre taraf — aliflanke
otrem — alie
lo otre — alio
otrelok — inplas-komo aliloke
a otrelok — aliloken
otreves — inplas-komo alifoje
otra — aliulo

ovo — kwo ovo
ovoshel — ova sxelo
ovosela — ovocxelo

pa — konekti la prepozicio de largxa senco (je; en, sur, cxe, per, por)
1) indikas lokon, tempon:
pa mur – sur la muro
pa gata – en la strato
sidi pa tabla – sidi cxe tablo
ob mani es pa yu? – cxu la mono estas kun vi?
pa mucho yar – dum multaj jaroj
dai ba lon-nem mil dolar pa tri dey – donu prunte mil dolaroj por tri tagoj
pa vesna – printempe
2) komencas la adverban frazon:
pa exponenta – exponente
pa ol mogsa — je tuta povo
pa afsos — je bedauxro
pa un-ney kansa — je la unua rigardo
shwo pa inglish — paroli angle
pa joka — sxerce
pa fortuna – felicxe
lai pa tren – veni per la trajno

padma — kwo lotuso

pagale — kwel freneza
pagalitaa — frenezo
pagalifi — frenezigxi

pagi — zwo pagi
paga — pago, pagado
prepaga — antauxpago

pai — ricevi, obteni; sukcesi
nulwan pai kapti ta — neniu sukcesis kapti gxin

paja — kwo pagxo

pak — kwo pako
paki — paki
paking — pakado

paketa — kwo paketo

palak — kwo palpebro

palto — kwo palto

pama — kwo manplato

pan — kwo pano
blan pan — blanka pano
pankin — bulko
panshop — panejo
pandan — panujo
paninka — panero
paner — panisto

panta — kwo pantalono
pantakin — pantaloneto

papir — kwo papero

para — kwo paro
para dey — paro da tagoj
para-ney — para (konsistiganta paron; “dividebla per 2” estas “pare”)

pardoni — zwo pardoni
pardona — pardono
pregi pardona — peti pardonon

parka — kwo parko

parki — parki

parpar — kwo papilio

parta — kwo parto
parta-ney — parta
parta-nem — parte
parti — partigi, partigxi
parti suy senta kun otres — dividi siajn sentojn kun aliuj

pas — konekti-komo preter, pretere
lu go-te pas nu — li iris preter ni; lu go-te pas — li iris pretere

pasi — zwo pasi, pasigi
pasi-ney yar — pasinta jaro; pasi nocha — pasigi nokton
pasiwat — kwo pasinteco
mah-pasi — pasigi
pasijen — pasanto
pasiworda — pasvorto

pasta — kwo pasto (homogena mola knedebla substanco)
panpasta — pasto (faruno knedita kun akvo aux lakto)

patata — kwo terpomoj; terpomujo
patata-sup — terpoma supo

patra — kwo patro
prapatra — prapatro
mata-patra — gepatroj
patralanda — patrujo

pausa — kwo pauxzo
pausi — pauxzi
leson-pausa — interleciona pauxzo

peda — kwo piedo (sed la parto sur kiu meblo staras estas "gamba")
pedi — iri piede, piedi
pedisoldata — piedsoldato
pedi-sha, pedijen — piediranto
peding — irado piede, marsxado

peki — zwo baki
peking — bakado
pekitura — bakajxo
pekiguan — bakejo
peker — bakisto

pendi — zwo pendi; pendigi
pendika — pendigilo

pepa — kwo pipro (papriko estas "paprika")
fai pepa — pipri
pepadan — piprujo

per — konekti por cxiu, en cxiu, por kapo (komparu "po")
6% per yar — 6% cxiujare
100 kilometra per ora — 100 kilometroj hore
pet dolar per jen — 5 dolaroj por kapo

perfekte — kwel perfekta
perfektitaa — perfekteco
perfektisi — perfektigi
perfektiso — perfektigo
swa-perfektisa — sinperfektigo

perioda — kwo periodo
periodike — perioda
periodika — periodajxo

permiti — zwo permesi
permita — permeso
permitibile — permesebla

persepti — zwo percepti
persepta — percepto
perseptibile — perceptebla

persona — kwo persono
personale — persona
personalem — persone
personalitaa — personeco

pes — kwo peco
char pes sukra — 4 pecoj da sukero

pet — kwanto kvin (5)
petshi — kvindek
petsto — kvincent
pet-ney — kvina

petdi — kwo vendredo

pi — zwo trinki
pi-akwa — trinkebla akvo
pia — trinko
piwat — trinkajxo
piguan — trinkejo, drinkejo

piga — kwo ledo
piga ganta — ledaj gantoj

piki — zwo piki
frosta piki fas — frosto pikas vizagxon
pika — piko
piki-she — pika

pikti — zwo fari bildon; pentri
pikter — pentristo
piktura — bildo; pentrajxo
kitaba kun jamile piktura — libro kun belaj bildoj
pikting — pentrado

pila — kwo staplo, stako
kitaba pila — staplo da libroj; pila de pyata — stako da teleroj

pin — kwo varo
chipin — nutrovaroj

pina — kwo pino
pina shulin — pinaro

pinchan — kwel ordinara
pinchanem — komo ordinare, kutime

pinsi — zwo pincxi
pinsa — pincxo
pinser — pincxilo

pinta — kwo farbo
pinti — farbi
pintaken — skatolo da farbo
pinter — farbisto

piti — zwo kompati
pita — kompato
piti-she — kompata
pitishil — kompatema
nopiti-she — senkompata
pitival — kompatinda

plaki — zwo plori
plaki gro — ploregi; plaki-ki — ploreti
plaka — ploro, plorado
plakishil — plorema
plaknik — plorulo

plan — kwo plano
plani — plani
planing — planado

plane — kwel ebena
plana — ebeno
planika — ebenajxo
planisi — ebenigi
planisa — ebenigo

planeta — kwo planedo
planeta-ney — planeda

planta — kwo planto
planta(-ney) — planta
planti — planti
planting — plantado
plantiwat — plantitajxo
plantura — plantejo (ankaux "plantasion")

plasa — kwo loko (por persono aux ajxo; libera spaco — komparu “loko”)
okupi plasa — okupi lokon
plasa haishi ye — loko ankoraux restas
plasa yok — mankas la loko
plasi — loki, meti

plastik — kwo plasto
plastik(-ney) — plasta

plate — plata
platbota — doriso; platpeda — platpiedo
platem — plate
platisi — platigi
platisa — platigo

playa — kwo plagxo

plecha — kwo sxultro
ek-lifti plechas — skui/levi la sxultrojn

plei — zwo ludi (komparu “baji”)
plei ruola — ludi rolon
pleisa — ludado, ludo (komparu “geim”)
pleika — ludilo
pleier — ludanto/sonludilo, diskilo, mp3-ilo ktp.
plei-sha — ludanto

plesir — kwo plezuro
kun plesir — kun plezuro, plezure

pliga — kwo faldo
pligi — faldi
pliging — faldado
pligibile — faldebla

plis — exklami bonvolu
dai a me chiza plis — bonvolu doni al mi la kulero

pluma — kwo plumo (de birdo)
plumamao — plumaro

pluri — inplas-kwanto pluraj
me hev pluri kitaba — mi havas plurajn librojn
pluri ves — plurfoje

pluva — kwo pluvo
pluvi — pluvi
pluvi gro — pluvegas; pluvi-ki — pluvetas; sal pluvi — baldaux pluvos
pluvinka — pluvero
aispluva — hajlo
aispluvi gro — hajlegas

po — konekti po (disdivido — komparu "per")
po dwa dolar per metra — po 2 dolaroj por metro
a kada kinda me dai-te po pet yabla — al cxiu el la infanoj mi donis po 5 pomoj
po tri — po tri
shao-po-shao — iom post iom

poda — kwo planko

podle — kwel malnobla, kanajla

poema — kwo poemo

polis — kwo polico
polisyuan — policano
polisguan — policejo

politika — kwo politiko
politike — politika
politiker — politikisto

polva — kwo polvo
polvinka — polvero
polvisi — polvigi
polviso — polvigo
polviser — pulvorigilo

pon — zwo meti
pon se dar — metu tion tien

pondi — zwo pesi
ponding — pesado
pondika — pesilo (ankaux «vaka»)

ponta — kwo ponto

por — konekti pro
danke por olo — dankon pro cxio
por ke taim yok — pro manko de tempo

porti — zwo porti
porti wek — forporti
porting — porto, portado
portibile — portebla
portisulam — eskalo, sxtupetaro
porter — portisto
portika — portilo

portu — kwo haveno

Portugal — Portugalio

portuges  — portugalo; portugala; portugala lingvo

posh — kwo posxo
poshtuh — posxtuko

posible — kwel ebla
buposible — neebla
posiblitaa — ebleco
mah-posible — ebligi (ankaux “mogisi”)

posision — kwo pozicio
posision-ney — pozicia

positive — kwel pozitiva
positiva — pozitivo

pot — kwo hejma mezmezura vazo: poto, kaserolo, marmito
florpot — florpoto
kukipot — kuirpoto

potente — kwel povohava, kapabla
potensia — povohaveco, kapablo; matem. potenco
potensia de mashina — potenco de masxino

povre — kwel malricxa, povra
povre jen — malricxulo; povre jenta — malricxularo
fa-povre — malricxigxi
mah-povre — malricxigi
povritaa — malricxeco, povreco
povrenik — povrulo

poy — taim-komo poste (pli malfrue)
un-nem... poy — antauxe... poste

prais — kwo prezo
prais-lista — prezlisto

prave — kwel prava, gxusta, virta, deca (pli stretsencaj sinonimoj estas “vere, juste, korekte”)
prave dao — prava vojo
es prave — estas gxusta
yu es prave — vi pravas
pravitaa — praveco
noprave — malprava, malgxusta, malvirta
pravnik — virtulo

preferi — zwo preferi
me preferi pi chay — mi preferas trinki teon
prefera — prefero
preferival — preferinda
preferivalem — prefere (ankaux "zuy hao")

pregi — zwo peti
prego — peta
gro-pregi — petegi

prei — zwo pregxi
preisa — pregxo
preikitaba — pregxaro
preijuk — manto

pren — zwo preni
pren sirkum — cxirkauxpreni
prensa — preno

presente — kwel cxeesta, estanta
presensia — cxeesto

preservi — zwo prezervi, antauxgardi (fon koysa — kontraux io)

presi — zwo premi (komparu “printi”)
ek-presi handa — premi la manon
preser — premilo
presa — premo
presi-she — prema

preventi — zwo preventi
preventi-akto — preventaj agoj
preventa — prevento

pri — sta placxi
me pri aiskrem — al mi placxas glaciajxo
pria — placxo
prival — placxa

priate — kwel agrabla

prime — kwel precipa
es prime kwesta — tio estas la precipa demando
primem — precipe, antaux cxio

printi — zwo presi, printi
printa, printing — preso, presado
printer — presilo, printilo
printi-sha — presisto
printiguan — presejo

prisenti — zwo prezenti
prisenta — prezento, prezentado

pro — konekti-syao por, subtene al
nu es pro guverna — ni subtenas la registaron
ta es pro may idea — li subtenas mian ideon
voti "pro" — vocxdoni "por"

proba — provo
probi — zwo provi (sed ne peni fari — komparu “trai”), elprovi

probable — kwel probabla
probablem — probable (rigardu ankaux “shayad”)
probablitaa — probableco

problema — kwo problemo
problema yok! — ne estas problemoj!

produkta — kwo produkto
produkti — produkti
produktive — produktiva
produktivitaa — produktiveco
produkter — produktisto
produkting — produktado
produktura — produktajxo

programa — kwo programo
programi — programi
programing — programado
programista — programisto

progresa — kwo progreso
progresi — progresi

prohibi — malpermesi, prohibi, interdikti
prohiba — malpermeso

promeni — promeni
pyu hao ke yu go promeni — iru prefere al la promeno
promena — promeno, promenado

proposi — zwo proponi
proposa — propono
proposa om salam — propono pri paco

prosesa — kwo procezo

protekti — zwo protekti
protekta — protekto
protekter — protektanto
protektive — protekta

protesti — protesti
protesti kontra gwer — protesti kontraux milito
protesta — kwo protesto

proyekta — kwo projekto
proyekti — projekti

pruvi — zwo pruvi
pruva — pruvo

puda — kwo pulvoro
dentapuda — denta pulvoro
woshipuda — lava pulvoro
lignapuda — segajxo

puhle — kwel sxvela, sxvelinta
puhlifi — sxveli
puhlifa — sxvelo
puhlika — sxvelajxo

pumpa — pumpilo
pumpi — pumpi
pumping — pumpado
pumpiguan — pumpejo

puni — zwo puni
puna — puno
manipuna — monpuno
punitive — puna
punibile — punebla
punival — puninda

pur — konekti por, intersxangxe, anstataux
kupi kitaba pur shi rubla — acxeti libron por dek rubloj
gun pur sto dolar per day — labori por cent dolaroj cxiutage
chi pur tri jen — mangxi kvazaux tri personoj

pure — kwel pura (karakterizas ion, kies naturo estas miksita je neniu fremda elemento, difektita de neniu malbona elemento), gxusta, senmiksa, sendifekta, senpeka (cf. "klin")
pure fantasia — pura fantazio
puritaa — pureco, senmikseco, senpekeco
purisi — purigi; rektifiki
purisa — purigo; rektifiko

pushi — zwo pusxi
pusha — kwo pusxo
pushing — pusxado

putre — kwel putra
putrifi — putrigxi
putrisi — putrigi
putrika — putrajxo

pwa — kwo pizo
pwa-sup — piza supo

pyan — kwel ebria
ta es pyan — li/sxi estas ebria; pi pyan — drinki gxis ebrio
pyannesa — ebrio, ebrieco
fa-pyan — ebriigxi
pyani — drinki, drinkadi
pyaning — drinkado
pyanisi (mah-pyan) — ebriigi
pyannik — ebriulo, drinkulo

pyasi — soifi
pyasa — kwo soifo
defai pyasa — malsoifigi, malsoifigxi

pyata — kwo telero
chyen pyata — plata telero; glube pyata — profunda telero

pyu — gramatika-komo pli; plia; pli multe; plu
pyu hao — pli bona/bone
pyu kway — pli rapida/rapide
pyu o meno — pli aux malpli
pyu kem — pli ol
me bu yao pyu — mi ne volas plu
ob ela bu demandi nixa pyu? — cxu sxi postulas nenion plian?
yoshi pyu — ankoraux pli multe
yoshi pyu gao — ankoraux pli alta/alte

rada — kwo rado

radio — kwo radio (radiofonio — komparu “ray”)
radioyuan — radiisto
fai radio — radii (sendi informon per radiaj ondoj)

raduga — kwo cxielarko
raduga-ney — kwel cxielarka; iriza
radugisi — zwo irizi

rahim — kwel korfavora
rahimtaa — korfavoro, mizerikordo

raita — kwo rajto
jen raitas — homrajtoj
votiraita — vocxdona rajto

raketa — kwo raketo

raki — zwo veturi, iri per
raki kaval — rajdi; raki bus — veturi per buso
raker — veturanto, pasagxero
raking — veturo

rakonti — zwo rakonti
rakonta — kwo rakonto
rakonting — kwo rakontado

ramla — kwo sablo
ramlinka — sablero
ramlakloka — sabla horlogxo

rane — kwel frua
ranem — frue
ranitaa — frueco

rare — kwel rara, malofta
rarem — rare, malofte
raritaa — rareco
rarika — rarajxo

rasma — desegnajxo
rasmi — zwo desegni
rasming — desegnado

rasum — kwo racio
jen do rasum — racia homo
rasum-ney — racia
norasum-ney akta — malracia ago
rasum-nem — racie

rata — kwo rato

ray — kwo radio (de lumo, varmo ktp.)
surya ray — sunradioj

razi — zwo razi
razi swa — sin razi
raza, razing — razo, razado
razer — razilo

reale — kwel reala
realem — reale
realitaa — realo, realeco
in realitaa — en realeco
realisi — realigi
realisa — realigado
realisibile — realigebla

redakti — zwo redakti
redakter — redaktanto, redaktisto
redakting — redaktado
redakta (redaktura) — redakcio, versio
tri-ney redakta de lexikon — la tria redakcio de la vortaro
redaktitim — redaktistaro
redaktiguan — redaktejo

redukti — zwo redukti
redukta — redukto
redukter — reduktilo

refusi — zwo rifuzi
refusa — rifuzo

rega — kwo regxo/regxino
rego — regxo
regina — regxino
regale — regxa
regi — regxi
reging — regxado
regilanda — regno, regxejo

regula — kwo regulo
kom regula — kiel regulo
regulare — kwel regula
regularitaa — reguleco
reguli — reguli
reguling — regulado
regulator — regulatoro

rejekti — zwo malakcepti
rejekta — malakcepto

reka — streko

rekola — rikolto
rekoli — zwo rikolti
rekoling — rikoltado

rekoni — zwo rekoni
rekoni lao amiga — rekoni malnovan amikon
rekoni nodependa — rekoni sendependeco
rekona — rekono, rekonado

rekordi — zwo surbendigi, sonregistri
rekorda — surbendigo

rekte — kwel rekta, orta (komparu “direkte”)
rekte linia — rekta linio
rektangula — kwo rektangulo

rel — kwo relo

relatem — konekti rilate
un relatem otre — unu rilate al la alia
lu es neutrale relatem sey problema — li estas neuxtrala rilate al tiu problemo

relati — zwo rilati
se bu relati a dela — tio ne rilatas al la afero
relata — rilato
relative — relativa
relativem — relative
relativitaa — relativeco

rema — kwo remilo
remi — remi
reming — remado
remer — remanto, remisto

remembi — zwo memori; rememori
rememba — rememoro
mah-remembi — memorigi ("memorfiksi" estas "memorisi")

repa — rapo

repari — zwo ripari
repara — riparo
reparaguan — riparejo

repeti — zwo ripeti, ripetigxi
repeta — ripeto, ripetado

replasi — zwo anstatauxi, anstatauxigi
replasa — anstatauxo, anstatauxigo

reposi — zwo ripozi
reposa — ripozo

resepta — recepto

resivi — zwo ricevi; akcepti (gastojn — lasi eniri iun hejmen, gastejon ktp.)
resiva — ricevo, ricevado
resivi-sha — ricevanto
resiviyuan — akceptisto
resiver — ricevilo

resolvi — zwo solvi (problemon ktp. — komparu “solvi”)
resolva — solvo

reson — kwo argumento, rezona kauxzo
resoni — rezoni
resona, resoning — rezonado
reson-ney — rezona

respekti — zwo respekti, estimi
respekta — respekto, estimo
kun gro-respekta — kun profunda estimo
respektival — respektinda, estiminda

responsi — zwo responsi, respondeci (om koysa — pri io)
nu responsi om toy wan ke nu domisi — ni respondecas pri tiuj, kiujn ni malsovagxigis
responsi-she — responsa
responsa — responso

resti —  zwo resti (“restigi” estas “lyu”)
resti stan — resti stari
resti pa dom — resti hejme
resta —  kwo resto
resta-ney — kwel resta
lo resta-ney — tio kio restas, restajxo
olo resta-ney — cxio restanta

resulta — kwo rezulto
resulti — rezulti

reteni — zwo reteni
retena — reteno

returni — zwo reveni; redoni
returna — reveno; redono
mah-returni — redonigi; revenigi

reveli — zwo malkasxi
reveli sekret — malkasxi sekreton
reveli swa — montrigxi, evidentigxi
proposa he reveli swa hao — propono montrigxis bona
revela — malkasxo; revelacio

riche — kwel ricxa
richenesa — ricxeco
richnik — ricxulo

ridi — zwo ridi
rida — rido
ridival — ridinda

rigide — kwel rigida
rigiditaa — rigideco

ris — kwo rizo

rishte — parenca
rishtitaa — parenceco
rishtejen, rishta — parenco
rishtejenta — parencaro

ritma — kwo ritmo
ritmike — ritma

riva — kwo rivero

riza — kwo radiko
riza-ney — radika

roba — kwo robo

roli — zwo ruli
rolika — rulo, rulajxo
roling — rulado
rolibutas — rulsxuoj

romale — cigano; cigana; cigana lingvo
jamile romale gana — bela cigana kanto

ronde — kwel ronda
ronda — rondo (sed kunvenantaro estas “sirkula”)
pa ronda — ronde
rondika — rondajxo
rondisi — rondigi

rosa — kwo rozo

rude — kwel rugxa
rude flaga — rugxa standarto
rudish — flavrugxa
rudifi (fa-rude) — rugxigxi
rudisi (mah-rude) — rugxigi

ruf — kwo tegmento
rufshamba — subtegmento

ruja — rusto
ruja-ney — rusta
ruji — rustigxi
buruji-stal — rustimuna sxtalo
rujing — rustigxo
rujika — rustajxo

rul — kwo gvidilo, stirilo, manrado
ruli — stiri, gvidi, direkti
ruling — stirado, gvido, direkto

rupti — zwo rompi
rupta — rompo, rompado
ruptishil — rompema, rompebla
shiprupta — sxippereo

Rusia — kwo Rusio
Rusia-jen — rusiano

ruski — kwel, kwo ruso; rusa; rusa lingvo

sabah — kwo mateno
sey sabah — hodiaux matene
manya sabah — morgaux matene
ranem pa sabah — frumatene
Hao sabah! — Bonan matenon!
sabahfan — matenmangxo

sabra — (kwo) pacienco
sabra-ney — (kwel) pacienca
sabra-nem — (komo)  pacience

sabun — kwo sapo
sabundan — sapujo

safara — kwo vojagxo
Hao safara! — Bonan vojagxon!
gunsafara — afervojagxo
safari — vojagxi
safari-sha — vojagxanto
safarnik — vojagxulo

sahil — kwo bordo
sahil de riva — bordo de rivero

sahra — kwo dezerto
sahralik — dezerta

saif — kwo somero
in saif — somere

sais — kwo dimensio, amplekso

saje — kwel sagxa, posedanta sagxon
sajitaa — sagxo (eksterordinara, supera scio kaj inteligento)

sak — kwo sako
somnisak — dorma sako

sakte — kwel severa
saktitaa — kwo severeco

sal — gramatika «esti faronta, plani/voli fari ion»
me sal go a teatro — mi estas ironta en teatron

salam — 1) kwo paco
salam inter jenmin — paco inter popoloj
al yao salam, tayari ba gwer — se vi volas pacon, preparu militon
2) exklami saluto
salam, kare amigas! — saluton, karaj amikoj!

salti — zwo salti
bay salti — salte
salta — salto
salting — saltado
saltikorda — saltosxnuro
risalti — resalti
saltijuk — lokusto

salvi — zwo savi; surdiskigi
salvi swa! — savu vin!
salva — savo, savado
salver — savisto

sam — gramatika
sam… kom — same... kiel
sam kom yu — same kiel vi

samaji — zwo kompreni, konscii
samajibile — komprenebla
samaja — kompreno
sinsamaja-ney — senkonscia
samajishil — komprenema

same — inplas-kwel sama
Nu shwo same lingwa. — Ni parolas la saman lingvon.
pa same taim — en la sama tempo
samem — inplas-komo same (rigardu ankaux “sam”)
zwo samem — fari same
sama inplas-kwo samo
Hao nocha! – Sama a yu! — Bonan nokton! – La samon al vi!
sam- — sam-
samkolor-ney — samkolora
samdumnik — samideano

samtaim-ney — kwel samtempa
samtaim-nem — samtempe
samtaimjen — samtempulo

sandwich — kwo buterpano, sandvicxo

sane — kwel sana
sanitaa — sano
sanisi — sanigi
sanisiguan — sanigejo

sante — kwel sankta
santisi — sanktigi
santisa — sanktigo
santejen, santa — santulo

santush — kwel kontenta
santushem — kontente
santushtaa — kontenteco (komparu “satisfakto”)

sapa — kwo bufo

satisfakti — zwo kontentigi
fulem satisfakti nida de jenley — plene kontentigi bezonojn de la homaro
satisfakti-she — kontentiga
satisfakta — kontentigo

saum — kwo ajlo

savaje — kwel sovagxa

se — inplas-kwo tio (cxi) (komparu “to”)
Kwo es se? Se es dom. — Kio estas tio? Tio estas domo.
Se es dom, e to es auto. — Tio cxi estas domo, kaj tio estas auxto.
sey — inplas-kwel tiu, tiun, tiuj, tiujn (cxi)
sey kitaba hev petshi paja, e toy kitaba hev sto paja — tiu cxi libro havas kvindek pagxojn, kaj tiu libro havas cent pagxojn

sedey — taim-komo hodiaux

segun — konekti laux (komparu “along”)
hay olo bi segun yur worda — cxio estu laux viaj vortoj
segun komanda — laux la ordono
segun ke
segun ke presa fa-syao, volum fa-gran — ju pli la premo malpliigxas, des pli la volumeno kreskas

sekla — kwo jarcento

sekret — kwo sekreto
sekret-ney — sekreta
sekret-nem — sekrete
sekretnesa — sekreteco

sekunda — kwo sekundo

sekwi — zwo sekvi
pa sekwi-dey — en la sekva tago
sekwa — kwo sekvo, sekvado, sinsekvo
sekwi-she — kwel sekva, sekvanta
Treba merki lo sekwi-she. — Necesas noti jen kio.
sekwitura — kwo sekvajxo

selekti — zwo selekti
selekta — selekto, selektado
selektura — selektajxo

selfa — komo mem
Ta lubi sol swa selfa. — Li amas nur sin mem.
Me selfa zwo-te se. — Mi mem faris gxin.
Sistema selfa es hao. — La sistemo mem estas bona.
selfa-lumi-she — memluma
Lu es karimtaa selfa. — Li estas la bonkoreco mem.

sem — kwanto sep (7)
shi-sem — dek sep
semshi — sepdek
semsto — sepcent

sembli — zwo sxajni
sembla — sxajno
sembli-she — kwel sxajna
sembli-shem — sxaine

semdi — kwo dimancxo

semena — kwo semo
semeni — semi
semening — semado
semeni-sha — semanto
semener — semilo

sempre — taim-komo cxiam

sendi — zwo sendi
senda — sendo, sendado
sendijen — sendito
sendiwat — sendajxo

sens — kwo senso, sentumo
pet sens — kvin sensoj
ilusion de sens — eraro de sensoj
bay sit-ney sens — per la sesa senso
sens-ney — kwel sensa
sens-ney munda — sensa mondo
sensi — zwo sensi
sensa — kwo sentajxo, sentumajxo

sensu — kwo senco
in chaure (tange) sensu — en largxa (mallargxa) senco
se bu hev sensu — tio ne havas sencon
in sertene sensu — en certa senco
sinsensu-ney — kwel sensenca

senti — zwo senti
senti swa — senti sin
senta — kwo sento
senta de lo jamile — sento de beleco
yuma senta — humura sento

sentra — kwo centro
sentrale — centra
sentralisi — centralizi, centrigi
sentralisa — centralizado, centraligo

sentu — kwo cendo
tri euro petshi sentu — tri euxroj kvindek cendoj

separi — kwel separi, separigxi
separi-ney — kwel separata
separa — separo, separado, separigxo

septemba — kwo septembro (ankaux mes-nin)
pa septemba — septembre

seria — kwo serio

seriose — kwel serioza
seriositaa — seriozeco

serpenta — kwo serpento

serte — kwel certa (certe scianta aux sciita — komparu "sertene", "sigure")
sertem — certe
mah-serte — certigi (vidu ankaux "sigurisi")
mah swa serte — sin certigi
sertitaa — certeco (pri vereco de iu informo), nedubebleco

sertene — certa (iu, ia)
al sertene kondision — sub certa kondicxo
in sertene sensu — en certa senco
in sertene kasu — en certaj okazoj

serva — kwo servo
servi — servi
servi-sha — servanto, servisto
serving — servado
server — servilo

seson — kwo sezono

sex — koito, sexumo
fai sex — sexumi

sexu — kwo sekso
sexuale — seksa

sfera — kwo sfero

shada — kwo ombro
shadaful — ombra, ombreca
shadi, fai shada — ombri

shamba — kwo cxambro

shami — zwo honti
mah-shami — hontigi
shama — kwo honto
shamival — hontinda
shamishil — hontema

shanji — zwo sxangxi, sxangxigxi
feng shanji-te direksion — la vento sxangxis sian direkton
shanja — sxangxo
mani shanja — monsxangxo

shansa — kwo sxanco

shao — inplas-kwanto malmulte
shao-po-shao — iom post iom
shaotaa — malmulteco
zuy shao — plej malmulte

shapa — kwo cxapo (komparu "kapushon")
shapa-ki — cxapeto

sharja — kwo sxargo; sxarganco
sharji — sxargi
sharjing — sxargado

shatami — zwo mallauxdi, sakri
shatama — sakrajxo, mallauxdo

shayad — versxajne

she — gramatika (aktiva participo)
lubi-she gina — amanta virino

she — konekti cxe (en la domo, hejmo, logxejo de; en la lando, nacio de; en la verko, skribajxoj, muziko de; en la medio de, en (hom)grupo el)
me es she me — mi estas cxe mi
sta ba kom she yu — estu kiel cxe vi hejme
she amigas — cxe amikoj
she Homer — cxe Homero
es abyas she lu — estas la kutimo cxe li
instinkta she animal — instinkto cxe animaloj

shefe — kwel cxefa
shefa — cxefo
shefem — cxefe
shefurba — cxefurbo

sheiki — zwo skui
sheiki kapa — skui la kapon
sheika — skuo, skuado
ardasheika — tertremo

shel — kwo sxelo (korneca aux kalkeca krusteto aux kiraso); konko (de molusko)
ovoshel — ova sxelo
tortuga shel — testuda sxelo

shi — kwanto dek (10)
shi-ney — deka
shifen
un de shifen — dekono (=nol koma un)
shi-un — dek unu
shi-dwa — dek du

shikar — kwo cxasajxo
shikari — cxasi
shikaridoga — cxashundo
shikaring — kwo cxaso
shikari-sha, shikarnik — cxasisto

ship — kwo sxipo

shma — syao «acx-»
shma-kaval — cxevalacxo
shma-dom — domacxo
shma-rasmi — desegnacxi
shma-skribi — skribacxi

shokolat — kwo cxokolado

shop — kwo vendejo, magazeno

shu — kwo sxuo

shuki — zwo sercxi
shuka, shuking — sercxo, sercxado
shuki-sha — sercxanta
shuker — sercxilo

shulin — kwo arbaro

shum — kwo bruo
shum-ney — brua
shumi — brui

shuti — zwo pafi
shuti bay banduk (kanon) — pafi per fusilo (kanono)
shuta — pafo
shuting — pafado
shuter — pafanto, pafisto

shwo — zwo diri, paroli
shwoing — dirado; gram. modo (verba modalo)
shwosa — parolo
shwotura — diro; proverbo
shwoer — parolanto

si — gramatika se (sed por optativo kiel "ho! se li venus!" uzu "magari")
si pluvi dan me resti pa dom — se pluvos, mi restos hejme

sidi — zwo sidi
en-sidi — eksidi
sidika — sidilo

sifra — kwo cifero

sigareta — kwo cigaredo

signa — kwo signo
signi — signi

signal — kwo signalo
signali — signali
signaling — signalado

signifi — zwo signifi
signifa — signifo
signifaful — signifa, signifoplena

sigure — kwel certa (havanta aux donanta la senton de certeco — komparu "serte"); fidinda, senriska; garantiita; senhezita, firma
sigure plasa — senriska loko
sigure vos — firma vocxo
fo sta sigure  — por esti certa
sigure om swa selfa — memfida
sigure om sukses — certa pri la sukseso
siguritaa — certeco (komparu "sertitaa")
swa-siguritaa — memfido
sigurisi — 1) certigi (firmigi, sensxanceligi, garantii); 2) asekuri
sigurisa — 1) certigo; 2) asekuro

sikin — kwo trancxilo
sikin do kalam — posxtrancxilo

sikom — unisi cxar (cxe la  komenco de frazo)
Me bu yao-te shwo se a yu, bat sikom yu selfa begin sey kunshwosa, yu mus jan, ke yu hi es nofelise. — Mi ne volis diri tion al vi, sed cxar vi mem komencis nian interparolon, vi devas scii, ke estas vi kiu estas malfelicxa.

silensi — zwo silenti
silensa — silento, silentado

simbol — kwo simbolo
simbolike — simbola

simile — kwel simila
similitaa — simileco
simili — simili
lu simili suy mata — li similas sian patrinon
similisi — similigi
similifi — similigxi

simple — kwel simpla
simplitaa — simpleco
simplisi — simpligi
simplisa — simpligo
simplem — simple

simuli — zwo simuli
simula — simulado
simuli-sha — simulanto
simuler — simulilo

sin — konekti sen
syao «sen»
sinsensu-ney — sensenca
sinvalor-ney — senvalora

sina — kwo brusto; sino

sinian — zwo sopiri (al io, pri io)
Me sinian om yu. — Mi sopiras pri vi.
Ta sinian om dom. — Li sopiras al la hejmo.

sirke — komo cxirkaux (proksimume — komparu "sirkum")
sirke dwashi jen — cxirkaux dudek homoj
sirke mil — cxirkaux milo

sirkula — kwo cirklo; rondo (kunvenantaro)
sirkula(-ney) — cirkla
sirkulalinia — cirkonferenco

sirkum — konekti-komo cxirkaux (ronde en la spaco kusxanta cxiuflanke de)
sirkum dom — cxirkaux la domo
kan sirkum — cxirkauxrigardi sin
sirkumi — cxirkauxi, cxirkauxigi
sirkuma — cxirkauxo, cxirkauxigo

sista — kwo fratino

sistema — kwo sistemo

sit — kwanto ses (6)
sitshi — sesdek
sitsto — sescent

sitdi — kwo sabato
in sitdi — sabate

situasion — kwo situacio
situasion-ney — situacia

skay — kwo cxielo (komparu "swarga")

ski — kwo skio
fai ski — skii
skiing — skiado
skier — skianto

skola — kwo lernejo; skolo
skolakitaba — lernolibro

skribi — zwo skribi
skriba — skribo
skribing — skribado
skribitura — skribajxo
skribitip — skribmaniero
skriber — skribisto

skuma — kwo sxauxmo
skumi — sxauxmi

sliva — kwo pruno
slivabaum — prunujo

sloy — kwo tavolo, stratumo
sloy-ney — tavola, stratuma, tavolita
sloy-ney panpasta — tavolita/foliigita pasto
sloy-nem — tavole
fa-sloy — tavoligxi

smaili — rideti
smaila — kwo rideto

snega — kwo negxo
snegi — negxi
sneging — negxado
snegalwosa — negxfalo
sneginka — negxero

snova — komo denove, ree

sobre — konekti super (komparu "super")
sobre urba — super la urbo
mil metra sobre marnivel — mil metroj super marnivelo
sobreolo — precipe, pli ol cxio aux cxiu alia
sobre-ney — supera
sobrenesa — supereco
sobreyuan — superulo

sok — kwo sxtrumpeto

sol — komo nur

sole — kwel sola
solitaa — soleco
solem — sole

solta — kwo salo
solti — sali
solta-ney — sala
solti-ney — salita
solta-nish — saleta
soltadan — salujo

solvi — zwo solvi (fari solvajxo — komparu “resolvi”)
solvi solta in akwa — solvi salon en akvo
solving — solvado
solvitura — solvajxo
solver — solvilo

somni — dormi
treba go somni — necesas iri dormi
somna — kwo dormo
somnaful — dorma
somnisi — dormigi
somniser — dormigilo

son — kwo filo
son-ki — fileto

sonji — zwo songxi
me sonji-te ke... — mi songxis, ke...
sonja — songxo

soya — kwo sojo
soya saus — sojsauxco
soya bona — sojfaboj

spaida — kwo araneo
spaidaweba — filandro, araneajxo

spari — zwo sxpari
sparishil — sxparema
sparitura — sparajxo

spas — kwo spaco
spas-ney — spaca
spas-taim-ney — spactempa

spendi — zwo elspezi
spenda — elspezo

spesiale — kwel speciala
spesialem — speciale
spesialitaa — specialeco
spesialista — specialisto

spika — kwo dorno, pikilo, pikajxo
spikatel — pikdrato

spiri — zwo spiri
ausspiri — elspiri
inuspiri — enspiri
spira, spiring — spiro, spirado

spiritu — kwo spirito
spirituale — spirita
spiritualitaa — spiriteco

spota — kwo makulo
spota-ney — makula
spoti — makuli
suryaspota — sunmakuloj

spuki — zwo kracxi
spuka — kracxo

sta — sta stati; farti
Komo yu sta? — Kiel vi fartas?
Komo may kitaba sta? — Kiel fartas mia libro?
Ta sta bu ga hao. — Li/sxi fartas ne tute bone.
stasa — stato; farto

stal — kwo sxtalo
buruji-stal — rustimuna sxtalo

stan — zwo stari
stankolar — stara kolumo
en-stan — starigxi, ekstari
stanka — stativo, stablo (movebla kunmetajxo), apogilo
stansa — kwo starado; stara pozo
stanshil — kwel starema
mah-stan — zwo starigi

stanga — kwo stango
flagastanga — flagstango

stara — kwo stelo
stara-ney — stela
staraful — stelplena

stasion — kwo stacio
ferdao stasion — fervoja stacio

stata — kwo sxtato
Unisi-ney Statas de Amerika (USA) — Usono
stata(-ney) — sxtata
statagana — sxtathimno

stepi — pasxi
stepa — kwo pasxo
fai stepa fo/kontra koysa — entrepreni agojn por/kontraux

sto — kwanto cent (100)
stoka — cento
stofen
sem de stofen — sep centonoj
stofenka — centono

stolba — kwo fosto; piliero
fa-stolba — stupori

stomak — kwo stomako

ston — kwo sxtono
ston(-ney) — sxtona
stonifi — zwo sxtonigxi
stonifo — kwo sxtonigxo

stopi — zwo halti, haltigi, stopi; cxesi, cxesigi
stopi shwo! — cxesigu paroladon!
sin stopi — sen cxeso
stopi in hotel — enhoteligxi
stopa — kwo halto, cxeso
gunstopa — kwo striko
stoper — kwo sxtopilo
stopika — kwo haltejo

storma — kwo sxtormo
snegastorma — kwo negxventego

strane — kwel stranga
stranem — komo strange
stranitaa — kwo strangeco

stripa — kwo strio
stripi — strii
stripi-ney — stria, striita

studi — zwo studi
studa — studo, studado

stula — kwo segxo; fotelo
brakastula — braksegxo, fotelo

stupide — kwel stupida, stulta
stupida — kwo stultulo/stultulino
stupido — kwo stultulo
stupidina — kwo stultulino
stupiditaa — kwo stupideco, stulteco

suan — kwel acida
suannesa — kwo acideco
suantaa — kwo acido
suanmilka — kwo acidlakto
fa-suan — zwo acidigxi
mah-suan — zwo acidigi
suanish — kwel acideta

sub — konekti sub
sub tabla — sub la tablo
sub nuy kontrola — sub nia kontrolo
sub-ney — kwel suba
subyuan — kwo subulo
subjen — kwo regato, regnano

subtragi — zwo subtrahi
sem subtragi dwa es pet — se ni subtrahas 2 de 7, ni ricevas 5
subtraga — kwo subtraho

suda — kwo sudo
suda(-ney) — suda
suda feng — suda vento
suden — konekti-komo sude, sude de
urba es suden — la urbo estas sude
suden urba ye shulin — sude de la urba situas arbaro

sudor — kwo sxvito
sudor-ney — sxvita
sudori — sxviti
sudorisi — sxvitigi
sudoriser — sxvitigilo

sufi — zwo suficxi
se sufi — tio suficxas
sufi-she — suficxa
sufi-shem — suficxe
busufi-she — nesuficxa

suhe — kwel seka
suhitaa — sekeco
suhifi (fa-suhe) — sekigxi
suhisi (mah-suhe) — sekigi
suhiser — sekigilo

suki — zwo sucxi
suking —  sucxado
suker — sucxilo

sukra — kwo sukero
sukradan — sukerujo

sukses — kwo sukceso
suksesi (fai sukses) — sukcesi
sukses-ney — sukcesa
sukses-nem — sukcese

sulam — kwo sxtuparo
portisulam — eskalo, sxtupetaro
kordasulam — sxnursxtupetaro

suluki — konduti
suluka — konduto

suma — kwo sumo
in suma — sume
sumi — sumigi
suming — sumigado
sumare — suma

sun — baldaux
Til sun! — Gxis baldaux!
sun-ney — kwel baldauxa

suomen — finno; finna; finna lingvo

Suomi — Suomio, Finnlando (ankaux Finland)

suon — kwo sono
suoni — soni
suoning — sonado

sup — kwo supo

super- — kwel, komo, exklami, syao super- (superordinara)
superjen — superhomo
superstara — superstelo

superi — superi

suporti — zwo subteni
suporta — subteno
suporter — subtenanto

suposi — zwo supozi
suposa — supozo

surfas — kwo surfaco

surprisa — kwo surprizo
surprisi — zwo surprizi
fa-surprisi — zwo surprizigxi
surprisa-ney, surprisive — surpriza

sursa — kwo fonto

surya — kwo suno
suryaflor — sunfloro
suryaspota — sunmakuloj

suy — inplas-kwel lia, sxia, gxia, sia

swa — gramatika si, sin; min, vin, nin, ilin (universala refleksivo)
shwo a swa — diri al si
me woshi swa — mi lavas min
yu woshi swa — vi lavas vin
mah swa zwo se — igi sin fari tion
ta lubi sol swa selfa — li/sxi amas nur sin mem
bi she swa — esti cxe si
swa-luba — sinamo
swa-kontrolo — sinkontrolo

swaagat — exklami bonvenon

swarga — kwo cxielo (la restadejo de Dio aux dioj — komparu "skay")
swargalok — kwo paradizo

swasti — exklami estu la bono! felicxon! fartu bone!

swate — kwel nigra

swimi — zwo nagxi
swimi-yen — nagxe
swiming — kwo nagxado
swimer — kwo nagxisto

swina — kwo porko
gin-swina (swinina) — kwo porkino
man-swina (swino) — kwo virporko
yunswina — kwo porkido
swinamasu — kwo porkajxo

syao — kwel malgranda, eta

syen — kwo kordo
syentul — kwo korda instrumento
arkusyen — kwo kordo de pafarko

ta — inplas-kwo li, sxi, gxi (anima — komparu "it")
Es may kota, ta nami Vaska. — Tio estas mia kato, gxi nomigxas Vaska.

tabla — kwo tablo
fantabla — kwo mangxtablo
lignatabla — kwo ligna tablo
skribitabla — kwo skribtablo

tabut — kwo cxerko

tachi — zwo tusxi
tacha — kwo tusxo

taim — kwo tempo
hev taim fo zwo koysa — havi tempon fari ion
es taim fo — tempas
es gro-taim fo samaji... — delonge estas tempo kompreni...
afte shao taim — post nelonga tempo
pa hao taim — gxustatempe
nau-taim, wek-taim e lai-taim — prezenco, preterito kaj futuro
taim-ney — tempa
taimike — provizora

tak — komo tiel
Me opini tak. — Mi opinias tiel.
Tak, bu kontra-nem. — Tiel, ne male.
Hay bi tak! — Tiel estu!
tak ke — tiel ke

tal — inplas-kwel tia
Me bu pri tal joka. — Al mi ne placxas tiaj sxercoj.
Jiva es tal hi. — Tia estas vivo.

talim — kwo klerigo, instruado
minista de talim — ministro de instruado
gaoley talim — supera instruado
talimi — zwo instrui
talimi kindas — instrui infanojn
talimi musika a kindas — instrui muzikon al infanoj
talimer — kwo instruisto
taliming — kwo instruado

tamani — zwo deziri (esprimi al iu bonvolan esperon — komparu “yao”)
me tamani a yu fortuna — mi deziras al vi bonan sxancon
tamana — kwo deziro
zuy hao tamana! — plej bonajn dezirojn! bondezirojn!

tambur — kwo tamburo
tamburi (bati tambur) — tamburi
tamburi bay finga pa tabla — tamburi per la fingroj sur la tablo

tamra — kwo daktilo
tamrapalma — daktilujo
suhtamra — kwo sekaj daktiloj

tamrin — kwo ekzerco, ekzercigxo
tamrini (fai tamrin) — zwo ekzerci, ekzercigxi

tana — kwo breto

tange — kwel streta, malvasta, mallargxa
tangitaa — malvasteco, mallargxeco
tangifi (fa-tange) — mallargxigxi
tangifa — mallargxigxo
tangisi (mah-tange) — mallargxigi
tangisa — mallargxigo

tanike — kwel malgrandega
tanikem — malgrandege
bu tanikem — (ecx) ne iomete

tanto — inplas-kwanto tiom; tiel (tiagrade)
Bu gai gun tanto. — Oni ne devus labori tiom.
Tanto kwanto treba — tiom kiom necesas.
Tanto ke me jan — laux mia scio.
tanto... kom — tiom...kiom, tiom multe...kiom
tanto kway kom posible — tiel rapide kiel eble
bu tanto…kom... — ne tiom... kiom

tapis — kwo tapisxo

tara — pneuxo
infli tara — pumpi pneuxon

taraf — kwo flanko
pa un taraf... pa otre taraf — unuflanke... aliflanke
baktaraf — malantauxa flanko

tarde — kwel malfrua
es yo muy tarde — estas jam tre malfrue
til tarde nocha — gxis malfrua nokto
tardem es pyu hao kem neva — pli bone malfrue, ol neniam
tardi — malfruigxi
tarditaa — malfrueco, malfruigxo

tasa — kwo taso

taska — kwo tasko
dai taska fo domgunsa — doni taskon por hejma laboro

tavan — kwo plafono

tayar — kwel preta
ob yu es tayar fo go? — cxu vi estas preta iri? deyfan es tayar — la tagmangxo estas preta
tayartaa — preteco
tayari — pretigi, prepari
tayari bavul — pretigi la valizojn
tayari swa — pretigxi, preparigxi
tayari swa fo safara — pretigxi al la vojagxo
tayaring — pretigado, preparigxo

te — gramatika (preterito)
Me bu jan-te om to. — Mi ne sciis pri tio.

teatra — kwo teatro

tedi — zwo tedi
se tedi me — tio tedas min
teding — tedo, tedado
tedi-she — teda
tedishil — tedema

tel — kwo drato
spikatel — pikdrato
sintel-ney — sendrata

telefon — kwo telefono
telefoni — telefoni

tem — gramatika des
Kem pyu lao, tem pyu stupide. — Je pli maljuna, des pli stulta.
Kem pyu, tem pyu hao. — Je pli multe, des pli bone.
Ela bu lai ku? Tem pyu hao. — Cxu sxi ne venos? Des pli bone.
Yur opina es tem pyu strane ke, pa fakta, yu koni me yo basta. — Via opinio estas des pli stranga ke fakte vi jam suficxe konas min.

tema — kwo temo
temi om... — temas pri...

temperatura — kwo temperaturo

temti — zwo tenti
temta — tento
bu dukti nu inu temta — ne konduku nin en tenton

teni — zwo teni
teni swa — sin teni

tensi — strecxi; strecxigxi
tensi-ney — kwel strecxa, strecxita
tensa — tensio; strecxo

testa — kwo testo
testi — testi

ti — gramatika lauxvola indikilo de la substantiva grupo
Me kwesti ta om ti ta jivi na planeta. — Mi demandis lin pri la planeto sur kiu li logxas.
Me bu yao diskusi ti yu shwo na kwesta. — Mi ne volas diskuti pri la demando kiun vi menciis.

tigra — kwo tigro
tigro — virtigro
tigrina — tigrino
yuntigra — tigrido

til — konekti gxis
Til aksham! — Gxis vespero!
Til manya! — Gxis morgaux!
Til sun! — Gxis baldaux!
Fon kapa til peda. — De kapo gxis piedoj.
Me bu jan-te se til nau. — Mi ne sciis tion gxis nun.

tip — kwo tipo
tipike — tipa

tiri — zwo tiri
tira — tiro
tiring — tirado
tiriboxa — tirkesto
korkatirika — korktirilo

to — inplas-kwo tio
Se es dom, e to es auto. — Tio cxi estas domo, kaj tio estas auxto.
To es avion, bu faula. — Tio estas flugilo, ne estas birdo.
Me bu jan nixa om to. — Mi scias nenion pri tio.
to es — tio estas, alivorte
toy — inplas-kwel tiu, tiuj
sey kitaba hev petshi paja, e toy kitaba hev sto paja — tiu cxi libro havas kvindek pagxojn, kaj tiu libro havas cent pagxojn

toleri — zwo toleri
tolera — tolero
toleribile — tolerebla
butoleribile — netolerebla
tolerishil — tolerema
tolerishiltaa — toleremo

tomata — kwo tomato
tomata saus — tomata sauxco

topale — lama
topala — lamulo
topali — lami

topuk — kwo kalkano

tori — zwo sxiri, sxirigxi
toripes — sxirajxo

tormenti — kwo turmenti
tormenta — turmento
tormenting — turmentado

tortuga — kwo testudo
tortuga shel — testuda sxelo

toshi — komo ankaux (same, egale kiel aliaj — komparu "yoshi")
Me toshi wud yao safari. – Ankaux mi volus vojagxi. Lu toshi es hir. — Ankaux li estas cxi tie. Me bu ve go a kino. – Me toshi. — Mi ne iros kinon. – Ankaux mi.

tote — kwel tuta, kompleta, senescepta
tota — tuto, tutajxo
pa tota — entute
totale — totala
totem — tute, plene, komplete, senescepte
bu totem — ne tute; totem bu — tute ne

toxin — kwo veneno, tokso
toxin-ney — venena, toksa
toxini — veneni, venenigxi, toksi, toksigxi
toxining — venenado, venenigxo, toksado, toksigxo

tra — konekti-syao tra; trans
tra winda — tra fenestro
tra gata — tra la strato
tra osean — tra/trans la oceano
tra ol nocha — tra la tuta nokto
tralekti — tralegi
tranochi — tranokti
trasalti — transsalti

trai — zwo provi (peni fari — komparu “probi”)
traisa — provo

trankwile — paca, kvieta, serena
trankwilitaa — sereno, kvieto, paca stato

trasa — kwo spuro
finga trasa — spuroj de fingroj
peda trasa — piedspuroj
lyu trasa — postlasi spurojn
sin trasa — senspure
trasi — spuri

trati — zwo trakti (sed ne “diskuti”); aliri (problemon ktp.)
trati kun respekta — trakti kun respekto
maltrati — mistrakti
trata — trakto; aliro

treba — sta necesas, bezonas; igi necesa
fa-aksham, treba go a dom — vesperigxas, necesas iri hejmen
nu treba go a dom — necesas al ni iri hejmen
treba pyu jen — necesas pli multe da homoj
treba shwo ke... — oni devas diri, ke...
regula treba klarisa — la regulo necesigas klarigo
sey kwesta treba kaulusa — tiu demando postulas konsiderado

tren — kwo vagonaro, trajno
trenyuan — konduktoro (en vagonaro)

treta — trajto

tri — kwanto tri (3)
trifen
un de trifen — triono; dwa de trifen — du trionoj
trifenka — triono
triple — triobla
trishi — tridek
tristo — tricent
tri-ney — tria
tri-nem — trie

triangula — kwo triangulo

tridi — kwo merkredo

triste — kwel trista
tristitaa — tristeco

tro — komo tro
tro mushkile — tro malfacila
tro yarke — tro hela
yu gun ya tro — vi ja laboras tro multe
es ya tro! — tio estas ja troa/troe!
fai tro — troigi; transpasxi la limojn, perdi mezuron

trupa — kwo grego, trupo
trupas — kwo trupoj

tu — gramatika (la infinitiva partiklo, substantivigo)
Tu samaji es tu pardoni. — Kompreni estas pardoni.
Tu shwo veritaa es hao. — Diri veron estas bone.

tualet — kwo necesejo

tualya — kwo visxilo

tuba — kwo tubo (rigardu ankaux “tyuba”)

tuh — kwo tuko
avantuh — antauxtuko
poshtuh — posxtuko

tuki — zwo frapi (batante produkti sonon), frapadi
tuki pa dwar — frapi al la pordo
ek-tuki — frapi unufoje
en-tuki — ekfrapi
tuka — frapo
tuking — frapado

tul — kwo ilo, instrumento

tuman — kwo nebulo
tuman kovri dol — nebulo kovras la valon
tumanisi — nebuligi

tume — kwel malluma, malhela
tumitaa — mallumo

tunga — kwo doloro
tungi — dolori
may kapa tungi — la kapo min doloras
tungi-she — dolora

tupe — kwel malakra; obtuza; sensprita
tupifi (fa-tupe) — malakrigxi
tupisi (mah-tupe) — malakrigi

tur — kwo cxirkauxvojagxo, rondvojagxo; vico (fari ion)
pa swa-ney tur — je sia vico
es yur tur fo jawabi — estas via vico respondi
turi — cxirkauxvojagxi, rondvojagxi, fari turneo
turista — turisto

turan — taim-komo subite
turan-ney — subita

turni — turni, turnigxi
turna — kwo turno
turning — turnado

tuy — komo tuj
riva es tuy afte dom — la rivero estas tuj malantaux la domo
tuy ke — tuj kiam
tuy ke ta vidi me, ta lopi a me — tuj kiam li min vidis, li kuris al mi

tuza — kwo leporo/leporino
man-tuza (tuzo) — virleporo
gin-tuza (tuzina) — leporino
yuntuza — leporido

TV — kwo televidilo

twerde — kwel malmola, dura, solida
fa-twerde (twerdifi) — malmoligxi
mah-twerde (twerdisi) — malmoligi
twerdika — solido, malmolajxo
twerditaa — malmoleco

tyuba — kwo premtubeto (rigardu ankaux “tuba”)
tyuba de dentapasta — premtubeto de dentpasto

udali — zwo forigi, malaperigi
udala, udaling — forigo, malaperigo

ugrosa — kwo minaco
ugrosi — minaci

Ukraina — Ukrainio

ukrainska — ukraino; ukraina; ukraina lingvo

un — kwanto unu (1)
un afte otre — unu post la alia
un fon zuy jamile gela — unu el la plej belaj knabinoj
un-ney — unua
un-nem — unue; taim-komo komence, antauxe
un-e-haf — unu-kaj-duono
unves — inplas-komo foje

undi — kwo lundo

une — kwel unueca
une tota — unueca tuto
unitaa — unueco
unem — unuece
unisi — zwo unuigi
unifi — zwo unuigxi
unisa — unuigo
unifa —unuigxo
unisi-ney — unuigita, unuigxita

unida — kwo unuo, unito

union — kwo unio
Europa-ney union — Euxropa unio

universitet — kwo universitato

urba — kwo urbo

USA — kwo Usono (Unisi-ney Statas de Amerika)
USA-jen — usonano

utile — kwel utila
noutile — senutila
utilitaa — utilo
utilisi — utiligi

uupar — konekti-komo supren
go uupar — iri supren
uupar sulam — supren la sxtuparon
uuparen — konekti-komo supre
uuparen sulam — cxe la supra parto de sxtuparo
uuparen on monta — supre sur la monto
me es uuparen — mi estas supre
fon uuparen — de supre

uupare — kwel supra
uupara — kwo supro, supra parto

vage — kwel malklara

vakue — kwel malplena
fa-vakue — malplenigxi
mah-vakue — malplenigi
vakuitaa — malpleno
vakum — vakuo

val — indas
val go kan sey filma — indas iri por rigardi tiun filmon
syao "-inda"
sey filma es goval — tiu filmo estas rigardinda
geim es pleival — la ludo estas ludinda
admirival — admirinda

valor — kwo valoro
valorful — valora
valori — valori (komparu “val”)
valorisi — valorigi; sxati

vane — kwel vana
vanem — vane
vanitaa — vaneco
vanisi — vanigi

vapor — kwo vaporo
vapori — vapori, vaporigxi
vaporing — vaporigxo
vapormashina — vapormasxino

ve — gramatika (futuro)
me he zwo, me zwo, me ve zwo — mi faris, mi faras, mi faros

vegi — pezi (komparu "pondi")
it vegi dwa kilogram — gxi pezas du kilogramojn
vega — kwo pezo

vendi — zwo vendi
venda, vending — vendo, vendado
vender — vendisto

venji — zwo vengxi
venja — vengxo
venjishil — vengxema

ver — vera, konforma al la realo (mallongajxo de “vere”)
exklami  jes, vere (respondante)
Bu es ver. — Tio ne estas vera.
Ela es jamile, bu ver? – Ver. — Sxi estas bela, cxu ne? – Jes, vere.
Bu ver? — Cxu ne?
Ver ku? — Cxu vere?

vere — kwel vera
verem — vere
veritaa — vereco; verajxo

versu — konekti en direkto al, pli proksime al; al (rilateco)
versu mar — en direkto al la maro
versu esta — orienten
luy luba versu ela — lia amo al sxi
versu sabah morba-ney jen en-sta pyu hao — pli proksime al la mateno la malsanulo ekfartis sin pli bone

ves — kwo fojo
kada ves yu zwo same galta — vi cxiun fojon faras la saman eraron
pa sey ves — tiufoje
al un-ney ves — unuafoje, je la unua fojo
dwashi ves — dudek fojoj
dwa ves dwa es char — duoble du estas kvar
yoshi un ves — ankoraux unu fojon
otreves — alifoje
koyves — iufoje
unves — foje

vesna — kwo printempo
in vesna — printempe; fa-vesna — printempigxas

vexi — zwo cxagreni (kauxzi malplezuron), koleretigi, inciti
vexo — cxagreno, malplezuro, kolereto, incito

via — konekti pere de, per, tra (tra intera punkto)
via radio — per radio
a London via Paris — en Londono tra Parizo
en-jan via visin — ekscii pere de najbaro

vidi — zwo vidi
viding —vidado
vida — vido, vidajxo
vidiwat — vidajxo
vidimogsa — vidpovo
vidisens — vidsenso
vidipunta — vidpunkto
vidibile — videbla
vidi-ney — vidita

vigyan — kwo scienco
vigyan(-ney) — scienca
vigyaner — sciencisto

vije — vigla

vilaja — kwo vilagxo

vin — kwo vinbero, vinberujo
vin-ney — vinbera
vinjus — vinbersuko
vinbush — vinberarbusto
vingrapa — vinbergrapolo

vino — kwo vino
suh vino — seka vino

vinta — kwo sxrauxbo; helico
vinti — sxrauxbi
vinting — sxrauxbado
devinti — malsxrauxbi
fa-devinti — malsxrauxbigxi
vintitul — sxrauxbilo

visin — kwo najbaro
visin-ney — najbara
visin-nem — najbare
gin-visin — najbarino
visintaa — najbareco

visiti — viziti
visita — kwo vizito
visiter — vizitanto

visok — kwo tempio

voki — zwo voki
voka — voko

vos — kwo vocxo (komparu "vota")
laute vos — forta vocxo

vota — kwo vocxo (esprimo de la opinio de cxiu pri elekto)
maiste vota — la plimulto de la vocxoj

wadi — zwo promesi
wada — promeso

wahta — kwo dejxoro, vacxo (posteno aux difinita tempo)
wahti — dejxori, observadi, gardi
wahti ordina — gardi ordon
wahti kinda — observadi infanojn
Wahti ba may bavul idyen. — Gardu mian valizon iom da tempo.
wahting — kwo gardado, observado; dejxoro (ago), vacxado

walaa — exklami jen
walaa nu — jen ni

wan — inplas-kwo ulo
gao wan — altulo
morbiwan — malsanulo
koywan — iu
nulwan — neniu
eniwan — iu ajn
kadawan — cxiu (homo)

wanga — kwo vango

warme — kwel varma
warmifi (fa-warme) — zwo varmigxi
warmisi (mah-warme) — zwo varmigi
warmish — varmeta
warmitaa — kwo varmeco

warni — zwo averti (om koysa — pri io)
warna — kwo averto

way — kwesti kial
way yu bu he jawabi a me? — kial vi ne respondis al mi?

weiti — zwo atendi
weiti ba til ke me lai — atendu, gxis mi venos
weita, weiting — kwo atendo
weitisala — kwo atendejo

wek — 1) loko-komo for
go wek! — iru for! tren es yo wek — la trajno jam foriris; lu es wek — li estas for
mah-wek — forigi; elpeli, forpeli
fa-wek — forigxi
2) exklami ek!
Un, dwa, tri, wek! — Unu, du, tri, ek!

wen — kwesti kiam
Wen ta go wek? — Kiam li foriros?

westa — kwo okcidento
westa(-ney) — okcidenta
westa feng — okcidenta vento
westen — konekti-komo okcidente, okcidente de
urba es westen — la urbo estas okcidente
westen urba ye shulin — okcidente de la urba situas arbaro

wik — kwo semajno
kada wik — cxiu semajno

winda — kwo fenestro
windakin — kwo fenestreto

wisli — zwo fajfi
wisla — kwo fajfo
wislika — kwo fajfilo

wit — kwo tritiko
witfarina — tritika faruno

wo — kwesti kie
a wo — kien
wo lu es, a wo lu ve go? — kie li estas, kien li iros?
fon wo — de kie

worda — kwo vorto
pa otre worda — alivorte

woshi — zwo lavi
woshi bartan — lavi mangxilaro
woshi swa — lavi sin
woshing — lavo, lavado
woshi-mashina — lavmasxino

wud — gramatika «-us»  (kondicionalo)
me wud yao — mi volus
ta wud zwo si ta wud mog — li farus, se li povus

wulfa — kwo lupo/lupino
wulfa wuli a luna — lupo ululas al la luno
wulfo — lupo
wulfina — lupino
yunwulfa — lupido

wunda — kwo vundo
wundi — vundi

wurma — kwo vermo

ya — 1) exklami jes
oo ya! — ho jes!
2) gramatika ja
Yu jan ya. — Vi ja scias.
Me es ya rega! — Mi estas ja regxo!
Munda es ya gro-jamile! — Kiel bela estas la mondo!
Es ya gro-gao baum! — Kiel alta estas tiu arbo!

yabla — kwo pomo

yama — kavo (en tero)
ta he kavi yama-ki — li/sxi fosis kaveton

yan — kwo sxafo
man-yan — virsxafo
gin-yan — sxafino
yanmasu — sxafajxo
yangurta — sxafaro

yao — sta voli, deziri (komparu "tamani")
yaosa — volo, deziro

yar — kwo jaro
Hao nove yar! — Bonan novan jaron!
muchoyar-ney — multejara

yarke — kwel hela (tre luma)
yarkitaa — heleco

yash — kwo agxo
yashi — pliagxigxi
yashing — pliagxigxo
yashi-ney — grandagxa

ye — gramatika estas (cxeesto — komparu "yok")
Hir ye mucho flor. — Cxi tie estas multe da floroj.
Mani ye? — Cxu vi kunhavas monon?
Kwo ye? — Kio okazas?
Bu ye toy yash. — Mi jam ne estas en tiu agxo.

yel — kwo piceo

yen — gramatika «-ante» (verba adverbo)
kan-yen — rigardante, sidi-yen — sidante

yeri — taim-komo hieraux
preyeri — taim-komo antauxhieraux

yo — taim-komo jam
yo longtaim — jam delonge; yo yeri — jam hieraux

yoja — kwo erinaco

yok — gramatika ne estas (malesto, foresto — komparu "ye")
In manidan mani yok. — En monujo ne estas mono.
Problema yok! — Ne estas problemo! Neniaj problemoj!

yoshi — komo ankoraux (plie), ankaux (kaj plie)
Yoshi treba shwo om agenda. — Ankaux necesas diri pri tagordo.
yoshi pyu — ankoraux pli (multe)
yoshi pyu gao — ankoraux pli alta/alte
yoshi un ves — ankoraux unu fojon

yu — inplas-kwo vi, vin (ununombra kaj multe-nombra)
yu-ney, yur — inplas-kwel via, viaj, vian, viajn
Es yu-ney kalam, bu me-ney. — Tio estas via krajono, ne mia.

yuan — kwo membro, funkciulo, ano (komparu "memba")
yuantot — kwo personaro
syao «ano (de personaro)»
armeeyuan — kwo armeano
domyuan — kwo hejmano
dwaryuan — kwo pordisto
gardiyuan — kwo gardisto
kafeeyuan — kwo homo kiu laboras en kafejo
partiayuan — kwo partiano
polisyuan — kwo policano
preiyuan — kwo pastro
trenyuan — kwo konduktoro (en vagonaro)

yuli — kwo julio (ankaux mes-sem)

yunge — kwel juna
yungitaa — kwo juneco
yunga — kwo junulo/junulino
yungo — kwo junulo
yungina — kwo junulino
yunge jenta — kwo junularo

yuni — kwo junio (ankaux mes-sit)

yur — kwo via, viaj, vian, viajn (ankaux yu-ney)

yus — gramatika-komo 1) gxuste
yus kontra-nem — gxuste male
yus tanto kwanto treba — gxuste tiom kiom necesas
yus to ke me nidi — gxuste tio kion mi bezonas
2) jxus
Lu yus he lopi wek. — Li jxus forkuris.

yusi — zwo uzi
yusa, yusing — kwo uzo, uzado
yuser — kwo uzanto
yusibile — uzebla

zai — gramatika «esti faranta»
Bu distrati me: me zai gun. — Ne distru min: mi laborantas.

zaruu — komo nepre

zian — kwo glavo
zian pendi in ziandan pa suy kamar, it zin-chu fasilem — glavo pendis en la glavingo cxe lia zono kaj facile povis eliri kaj eniri
ziandan — kwo glavingo

zin — zwo eniri, enveni
zin shamba — eniri la cxambron
zin partia — partianigxi
zinsa — kwo eniro
zindwar e chudwar — enirejo kaj elirejo

zun — zwo sin okupi/okupigxi pri
lu zun musika — li okupigxas pri la muziko
nu zun sey problema yo dwa yar — ni okupigxas pri tiu problemo jam dum du jaroj
zunsa — kwo okupo

zuy — gramatika-komo plej; pleje
zuy jamile — plej bela
gani zuy hao — kanti plej bone
pri zuy — sxati pleje

zwo — zwo fari
treba zwo to — necesas fari tion
olo es yo zwo-ney — cxio estas jam farita
gunsa gei zwo — la laboro estas farata